Pracownicy

dr hab. Maciej Liro, prof. IOP PAN

Informacje

Imię i nazwisko, kontakt:

dr hab. Maciej Liro, prof. IOP PAN

tel.: 12 370 35 24
Jednostki organizacyjne:
Zakład Geoochrony
Tematyka badań:

Tematyka moich badań dotyczy wpływu człowieka na funkcjonowanie rzek górskich.

- Zanieczyszczenia rzek górkich makroplastikiem,

- Wpływu zbiorników zaporowych na geomorfologie i biogeomorfologie rzek górskich.

Aby zdobyć informacje o ww. problemach stosuje metody terenowe (kartowanie i eksperymenty terenowe, analiza struktur sedymentacyjnych i osadów rzecznych) i fotogrametryczne (wykonywanie map i numerycznych modeli terenu, analiza archiwalnych zdjęć lotniczych).

Głównym celem moich badań jest stworzenie modeli opisujących czasowy i przestrzenny zasięg ww. przekształceń rzek górskich, które pozwolą wskazać kierunki poprawy ich stanu.

https://scholar.google.pl/citations?user=KpbPgvkAAAAJ&hl=pl

https://www.researchgate.net/profile/Maciej_Liro

Kariera naukowa:

2024 - Dr hab.,  Nauki o Ziemi i środowisku, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

2018 - Dr, Nauki o Ziemi, spec. Geomorfologia fluwialna, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

2012 - Mgr, Geografia fizyczna, spec. Geomorfologia fluwialna, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

2010 - Lic., Geografia z Przyrodą, Uniwerstytet Pedagogiczny w Krakowie

Przebieg pracy:

2024 - professor IOP PAN, Instytut Ochrony Przyrody, Polskiej Akademii Nauki, Kraków

2018 - adiunkt, Instytut Ochrony Przyrody, Polskiej Akademii Nauki, Kraków

2017 - asystent, Instytut Ochrony Przyrody, Polskiej Akademii Nauki, Kraków

2015 - pracownik inżynieryjno-techniczny, Instytut Ochrony Przyrody, Polskiej Akademii Nauki, Kraków

Członkostwo:

- Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich (2012)

- European Geosciences Union (2015)

Nagrody:

2022 Stypendium Ministra Nauki i Edukacji dla wybitnych młodych naukowców

2018 Stypendium START, Fundacji Nauki Polskiej

2015 czerwiec, Stypendium wyjazdowe SET, Uniwersytet w Padwie, opiekun. Prof. Nicola Surian

2015 Stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla doktorantów

2012 Stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla studentów

Publikacje w czasopismach międzynarodowych z listy filadelfijskiej

Liro, M., Zielonka, A., Mikuś, P., 2024. First attempt to measure macroplastic fragmentation in river. Environment International, 191, 108935. https://doi.org/10.1016/j.envint.2024.108935

Liro, M., Zielonka, A., van Emmerik, T.H.M., 2023. Macroplastic fragmentation in rivers. Environment International, 180, 108186. https://doi.org/10.1016/j.envint.2023.108186

Liro, M., Zielonka, A., Hajdukiewicz, H., Mikuś, P., Haska, W., Gorczyca, E., Krzemień, K., Kieniewicz, M., 2023. Litter selfie: A citizen-science guide to photorecording data on macroplastic deposition along mountain rivers using smartphone. Water 15(17), 3116. https://doi.org/10.3390/w15173116

Liro, M., Zielonka, A., van Emmerik, T.H.M., Grodzińska-Jurczak, M., Kiss, T., Liro, J., Mihai F.C., 2023. Mountains of plastic: Mismanaged plastic waste along the Carpthians watercourses. Science of Total Environment 888, 164058. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2023.164058

Liro, M., van Emmerik, T.H., Zielonka, A., Gallitelli, L., Mihai, F.C., 2023. The unknown fate of macroplastic in mountain river. Science of Total Environment 865,161224. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2022.161224

Liro, M., Mikuś, P., Wyżga, B., 2022. First insight into the macroplastic storage in a mountain river: The role of in-river vegetation cover, wood jams and channel morphology.  Science of the Total Environment, Elsevier 838 (156354). https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0048969722034519

Liro, M., van Emmerik, T., , Wyżga, B., Liro, J., Mikuś, P. 2020. Macroplastic Storage and Remobilization in Rivers. Water, MDPI 12 (2055): 1-14. https://doi.org/10.3390/w12072055

Liro, M., Ruiz-Villanueva, V., Mikuś, P., Wyżga, B., Bladé-Castellet, E., 2020. Changes in the hydrodynamics of a mountain river induced by dam reservoir backwater. Science of the Total Environment, Elsevier 744 (140555). https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2020.140555

Liro M., 2019, Dam reservoir backwater as a field-scale laboratory of human-induced changes in river biogeomorphology: A review focused on gravel-bed rivers. Science of The Total Environment, 651:2899-2912. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2018.10.138

Mikuś P., Wyżga B., Walusiak E., Radecki-Pawlik A., Liro M., Hajdukiewicz H., Zawiejska J. 2019. Island development in a mountain river subjected to passive restoration: The Raba River, Polish Carpathians. Science of The Total Environment, Elsevier 660: 406-420. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2018.12.475

Liro M., 2017, Dam-induced base-level rise effects on the gravel-bed channel planform, Catena, 153: 143-156. http://dx.doi.org/10.1016/j.catena.2017.02.005

Liro M., 2016, Development of sediment slug upstream from the Czorsztyn Reservoir (southern Poland) and its interaction with river morphology, Geomorphology, 253: 225-238.10.1016/j.geomorph.2015.09.018

Liro M., 2015, Gravel-bed channel changes upstream of a reservoir: the case of the Dunajec River upstream of the Czorsztyn Reservoir, southern Poland, Geomorphology 228: 694-702.10.1016/j.geomorph.2014.10.030

Liro M., 2015, Estimation of the impact of the aerialphoto scale and the measurement scale on the error in digitization of a river bank, Zeitschrift für Geomorphologie, 59(4): 443-453.10.1127/zfg/2014/0164

Publikacje

publikacje z listy filadelfijskiej

Gallitelli L., Girard P., Andriolo U., Roebroek C., Liro M., Suaria G., Martin C., Lusher A.L., Hancke K., MCM Blettler, Garcia-Garin O., Napper I.E., Corbari L., Cózar A., Morales-Caselles C., González-Fernández D., Gasperi J., Giarrizzo T., Cesarini G., De K., Constant M., Koutalakis P., Gonçalves G., Sharma P., Gundogdu S., Kumar R., Garello N.A., Camargo A.L.G., Topouzelis K., Galgani F., Royer S.J., Zaimes G.N., Rotta ad F., Lavender S., Nava V., Castro-Jiménez J., Mani T., Crosti R., Azevedo-Santos V.M., Bessa F., Tramoy R., Costa M.F., Corbau C., Montanari A., Battisti C., Scalici M. 2024.

Monitoring macroplastics in aquatic and terrestrial ecosystems: Expert survey reveals visual and drone-based census as most effective techniques. Science of The Total Environment: 176528.

Liro M., Zielonka A., Mikuś P. 2024.

First attempt to measure macroplastic fragmentation in rivers. Environment International: 108935. Pobierz pdf

Liro M., van Emmerik T.H., Gallitelli L., Zielonka A., Mihai F.C. 2023.

The unknown fate of macroplastic in mountain rivers. Science of The Total Environment, Elsevier 865: 161224. Pobierz pdf

Liro M., Zielonka A., Hajdukiewicz H., Mikuś P., Haska W., Kienieiwcz M., Gorczyca E., Krzemień K. 2023.

Litter Selfie: A Citizen Science Guide for Photorecording Macroplastic Deposition along Mountain Rivers Using a Smartphone. Water, MDPI 15 (17): 3116. Pobierz pdf

Liro M., Zielonka A., van Emmerik T.H., Grodzińska-Jurczak M., Kiss T., Liro J., Mihai F.C. 2023.

Mountains of plastic: Mismanaged plastic waste along the Carpathian watercourses. Science of The Total Environment, Elsevier 888: 164058.

Liro M., Zielonka A., van Emmerik T.H.M. 2023.

Macroplastic fragmentation in rivers. Environment International 180: 108186. Pobierz pdf

Liro M., Mikuś P., Wyżga B. 2022.

First insight into the macroplastic storage in a mountain river: The role of in-river vegetation cover, wood jams and channel morphology. Science of the Total Environment 838: 156354. Pobierz pdf

Liro M., Nones M., Mikuś, P., Plesiński K., 2022.

Modelling the Effects of Dam Reservoir Backwater Fluctuations on the Hydrodynamics of a Small Mountain Stream. Water, MDPI 14 (19): 3166. Pobierz pdf

Mikuś P., Wyżga B., Bylak A., Kukuła K., Liro M., Oglęcki P., Radecki-Pawlik A. 2021.

Impact of the restoration of an incised mountain stream on habitats, aquatic fauna and ecological stream quality. Ecological Engineering, Elsevier 170: 106365. Pobierz pdf

Wyżga B., Amirowicz A., Bednarska A., Bylak A., Hajdukiewicz H., Kędzior R., Kukuła K., Liro M., Mikuś P., Oglęcki P., Radecki-Pawlik A., Zawiejska J. 2021.

Scientific monitoring of immediate and long-term effects of river restoration projects in the Polish Carpathians. Ecohydrology & Hydrobiology 21: 244-255.

Wyżga B., Liro M., Mikuś P., Zawiejska J., Plesiński K., Jeleński J., Radecki-Pawlik A. 2021.

Changes of fluvial processes caused by the restoration of an incised mountain stream. Ecological Engineering 168: 106286. Pobierz pdf

Liro M., Ruiz-Villanueva V., Mikuś P., Wyżga B., Bladé-Castellet E. 2020.

Changes in the hydrodynamics of a mountain river induced by dam reservoir backwater. Science of the Total Environment, Elsevier 744 (140555).

Liro M., van Emmerik T., Wyżga B., Liro J., Mikuś P. 2020.

Macroplastic Storage and Remobilization in Rivers. Water, MDPI 12 (2055): 1-14. Pobierz pdf

Liro Maciej 2019.

Dam reservoir backwater as a field-scale laboratory of human-induced changes in river biogeomorphology: A review focused on gravel-bed rivers. Science of The Total Environment, Elsevier 651 (2): 2899-2912.

Mikuś P., Wyżga B., Walusiak E., Radecki-Pawlik A., Liro M., Hajdukiewicz H., Zawiejska J. 2019.

Island development in a mountain river subjected to passive restoration: The Raba River, Polish Carpathians. Science of The Total Environment, Elsevier 660: 406-420, DOI: 10.1016/j.scitotenv.2018.12.475.
inne publikacje oryginalne

Liro M., Krzemień K., 2020.

Wpływ cofki zbiornika zaporowego na koryto rzęki górskiej: perspektywy badań. Przegląd Geograficzny, IGiGP PAN 92 (1): 55–68. Pobierz pdf
publikacje popularno-naukowe

Liro M., Liro J., Mikuś P., Wyżga B. 2020.

Plastik w rzekach. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, IOP PAN 76 (3): 61-69. Pobierz pdf

Projekty

DEC-2023/49/B/ST10/01387 Wpływ zabudowy regulacyjnej koryt na stan roślinności w obrębie dolin rzek górskich.
Kierownik projektu:

dr Hanna Hajdukiewicz

tel.: 12 370 35 24
2020/39/D/ST10/01935 Makroplastik w rzece górskiej i pogórskiej.
Kierownik projektu:

dr hab. Maciej Liro, prof. IOP PAN

tel.: 12 370 35 24
2019/33/B/ST10/00518 Bezpośrednie i długotrwałe efekty projektów rewitalizacji rzek w polskich Karpatach.
Kierownik projektu:

dr hab. Maciej Liro, prof. IOP PAN

tel.: 12 370 35 24
20052 Quantifying the Development and Dynamics of Reservoir Delta and Related Backwater Vegetation in the Context of Physical Drivers.
Kierownik projektu: Nathan Holste
2015/19/NST10/01526 Wpływ podniesienia bazy erozyjnej wywołanego przez zbiornik zaporowy na hydrodynamikę i układ roślinności w korycie i na równinie zalewowej górskiej rzeki żwirodennej.
Kierownik projektu:

dr hab. Maciej Liro, prof. IOP PAN

tel.: 12 370 35 24
2013/09/B/ST10/00056 Określenie wielkości i zasięgu współczesnego wcięcia się rzek polskich Karpat i jego wpływu na hydraulikę przepływów wezbraniowych.

Inne

Nazwa konferencji: COST Workshop "Riparian Vegetation Responses to Global Changes"
Organizator: Forestry School, Universidad Politécnica de Madrid, Spain
Miejsce: Madrit
Data: 2020-01-29
Autorzy: Maciej Liro, Edward WALUSIAK, Michael SCOTT, Malia VOLKE, Paweł MIKUŚ, Bartłomiej WYŻGA
Wykład na konferencji: River-forest-human interaction changes in dam reservoir backwater zone of mountain stream
Nazwa konferencji: European Geosciences Union General Assembly 2017
Organizator: European Geosciences Union
Miejsce: Wiedeń, Austria
Data: 2017-04-23
Autorzy: Mikuś P., Walusiak E., Wyżga B., Liro M., Zawiejska J.
Wykład na konferencji: Early stages of island development in a mountain river recovering from channelization and channel incision.
Nazwa konferencji: European Geosciences Union General Assembly 2017
Organizator: European Geosciences Union
Miejsce: Wiedeń, Austria
Data: 2017-04-23
Autorzy: Liro M., Wyżga B., Mikuś P., Amirowicz A., Oglęcki P., Jeleński J., Radecki-Pawlik A., Plesiński K.
Poster: Changes to the functioning of a mountain stream following check-dam lowering and installation of boulder ramps.
Nazwa konferencji: International Conference "Towards best practice of river restoration and maintenance"
Organizator: Ab Ovo Association
Miejsce: Kraków
Data: 2016-09-20
Autorzy: Mikuś P., Walusiak E., Wyżga B., Liro M., Zawiejska J.
Prowadzenie: Seminarium terenowe: Site 5. Island development in a mountain river recovering from channelization and channel incision.
Nazwa konferencji: International Conference "Towards best practice of river restoration and maintenance"
Organizator: Ab Ovo Association
Miejsce: Kraków
Data: 2016-09-20
Autorzy: Jeleński J., Wyżga B., Mikuś P., Liro M.
Organizacja: Seminarium terenowe: Site 2. Krzczonówka Stream at Pcim - formation of stone riffles to trap bed material and re-establish riffle-and-poll pattern downstream of a lowered check dam.
Nazwa konferencji: International Conference "Towards best practice of river restoration and maintenance"
Organizator: Ab Ovo Association
Miejsce: Kraków
Data: 2016-09-20
Autorzy: Mikuś P., Walusiak E., Wyżga B., Liro M., Zawiejska J.
Poster: Island development in a mountain river recovering from channelization and channel incision: the Raba River, Polish Carpathians.
Nazwa konferencji: International Conference "Towards best practice of river restoration and maintenance"
Organizator: Ab Ovo Association
Miejsce: Kraków
Data: 2016-09-20
Autorzy: Liro M., Wyżga B., Mikuś P., Radecki-Pawlik A., Jeleński J. Amirowicz A., Oglęcki P., Plesiński K.
Wykład na konferencji: Changes to the functioning of a mountain stream following instalation of boulder riffles and check-dam lowering: Krzczonówka Stream, Polish Carpathians.
Nazwa konferencji: International Scientific Conference of Carpatho-Balcan-Dinaric Geomorphology Commission
Organizator: Carpatho-Balcan-Dinaric Geomorphology Commission
Miejsce: Postojna, Słowenia
Data: 2016-09-13
Autorzy: Liro M., Wyżga B., Mikuś P., Radecki-Pawlik A., Jeleński J., Plesiński K.
Wykład na konferencji: Restoration of incised mountain stream downstream of a check-dam: case study of Krzczonówka Stream, Polish Carpathians.
powrót do listy pracowników