Aktualności
NOWA PUBLIKACJA 28 12 2020
Zapraszamy do lektury artykułu opublikowanego w czasopiśmie Evolution, którego współautorem jest Szymon Śniegula - pracownik naszego Instytutu.
Wpływ północnych surowych warunków wpływa pozytywnie na tempo wzrostu oraz termin wylotu ważek. W ten sposób owady kompensują krótki sezon przyspieszonym wzrostem i rozwojem. Co ważne, północny długi dzień w czasie sezonu wegetacyjnego korzystnie wpływa na zależności genetyczne opisywanych cech, wskazując na możliwość ich adaptatywnych zmian nie tylko na poziomie fenotypowym (plastyczność fenotypowa), ale również ewolucyjnym (zmiany na poziomie genów).
Plastyczność fenotypowa, czyli zdolność tego samego organizmu do wytworzenia alternatywnych wartości cech pod wpływem zmian w środowisku, zazwyczaj promuje adaptację do nowych warunków życia. Podłoże genetyczne poszczególnych cech, również istotnie wpływa na ich ostateczną zmianę ewolucyjną. Natomiast istniejące już różnice w wartościach cech u osobników żyjących w odmiennych warunkach często stanowią ograniczenie w przyszłych zmianach adaptacyjnych. Dlatego ważne jest uwzględnianie wszystkich wymienionych czynników (plastyczność fenotypowa, zmienność genetyczna cech oraz aktualne różnice w średnich wartościach tych samych cech u osobników z różnych populacji) w przewidywaniu możliwości zmian ewolucyjnych u organizmów.
Przy użyciu unikalnych metod hodowli w warunkach laboratoryjnych ważek równoskrzydłych gatunku łątka pospolita, oszacowaliśmy plastyczność cech ściśle powiązanych z sukcesem rozrodu, m.in. rozmiar owadów, tempo wzrostu oraz termin ich wylotu. Dodatkowo, używając zaawansowanych metod statystycznych sprawdziliśmy zmienność genetyczną tych cech wśród lokalnie przystosowanych populacji na północy i w centrum Europy. Wyjątkowość eksperymentu polegała na symulowaniu naturalnych temperatur i długości dnia (fotoperiodu) występujących w opisywanych regionach geograficznych. To pozwoliło nam stworzyć dla hodowanych ważek różne poziomy ograniczeń czasowych związanych z długością sezonu wegetacyjnego na północy oraz w centrum kontynentu.
Okazało się, że wpływ północnych warunków, sygnalizujących silne graniczenie czasowe spowodowanie krótkim sezonem wegetacyjnym, wpłynęły pozytywnie na tempo wzrostu oraz termin wylotu ważek pochodzących ze wszystkich badanych populacji. W ten sposób owady kompensowały krótki sezon przyspieszonym wzrostem i rozwojem. Co ważne, północny fotoperiod korzystnie wpłynął na zależności genetyczne opisywanych cech, wskazując na możliwość ich adaptatywnych zmian nie tylko na poziomie fenotypowym (plastyczność fenotypowa), ale również ewolucyjnym.
Przedstawione wyniki mogą pomóc w przewidywaniu trajektorii ewolucyjnych organizmów poszerzających swój zasięg geograficzny z powodu na przykład globalnych zmian klimatu.
Link do całego artykułu:
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/evo.14147
ŻYCZENIA 21 12 2020
Święta Bożego Narodzenia
życzymy Państwu
zdrowia, wszelkiej pomyślności,
odpoczynku w kojącej, świątecznej atmosferze,
ciepła oraz obfitości wszelkich dóbr.
Niech radość i pokój Świąt Bożego Narodzenia,
poczucie prywatnego i zawodowego spełnienia
towarzyszą Państwu przez cały Nowy 2021 rok.
Dyrekcja Instytutu Ochrony Przyrody PAN
GÓRSKI OGRÓD BOTANICZNY IOP PAN w ALLIANCE 16 12 2020
The Climate Change Alliance of Botanic Gardens został zainicjowany przez Royal Botanic Gardens Victoria w Australii. Aliance zrzesza organizacje botaniczne w celu podjęcia działań na rzecz ochrony i adaptacji krajobrazów botanicznych w zmieniającym się klimacie.
Więcej o the Climate Change Alliance of Botanic Gardens:
https://www.rbg.vic.gov.au/plants-and-landscapes/climate-change-alliance
Zaproszenie do przyłączenia się do the Climate Change Alliance of Botanic Gardens
Link do Formularza członkowskiego - zostań członkiem the Climate Change Alliance of Botanic Gardens:
https://www.rbg.vic.gov.au/plants-and-landscapes/climate-change-alliance/join-allianc
ZMARŁA PROFESOR EWA PIECZYŃSKA 16 12 2020
Szanowni Państwo,
Z ogromnym smutkiem i żalem zawiadamiamy o śmieci Pani Profesor Ewy Pieczyńskiej z Zakładu Hydrobiologii Uniwersytetu Warszawskiego, wieloletniej członkini Polskiego Towarzystwa Hydrobiologicznego, która zmarła w nocy 11 grudnia 2020.
Prof. Ewa Pieczyńska była z nami od początku Towarzystwa, była członkinią założycielką PTH, pełniła kilkukrotnie funkcje Skarbniczki i Członkini Zarządu Głównego, była laureatką Medalu PTH im prof. Alfreda Lityńskiego oraz Członkinią Honorową Towarzystwa.
Odeszła wybitna znawczyni ekologii litoralu, stref ekotonowych i ekologii makrofitów. Była promotorką wielu prac magisterskich i doktorskich, nieodłączną częścią Zakładu Hydrobiologii oraz Oddziału PTH w Warszawie, świetnym naukowcem a przy tym ciepłą, spokojną, przyjazną i wyrozumiałą osobą.
To dla nas ogromna strata. Będzie nam Jej bardzo brakowało.
W imieniu Zarządu Głównego PTH
Iwona Jasser
Prezes Polskiego Towarzystwa Hydrobiologicznego
SEMINARIUM ISEZ PAN 09 12 2020
Zapraszamy na seminarium Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN, które odbędzie się we wtorek 15 grudnia 2020 r. o godzinie 10:00. Wykład zatytułowany ,,Trade-offs between pollinators and invasive plant Sosnowsky's hogweed - can we use them in practice?” przedstawi dr Emilia Grzędzicka.
Link do spotkania online w aplikacji Microsoft Teams:
Seminarium ISEZ PAN 15.12.2020
Zachęcamy wszystkich zainteresowanych do wzięcia udziału w seminarium.
SEMINARIUM IB PAN 07 12 2020
Serdecznie zapraszamy na Seminarium Instytutu Botaniki PAN, które odbędzie się w dniu 08.12.2020 r. (wtorek) o godzinie 10:00 w formie zdalnej.
Link do seminarium:
Podczas Seminarium wygłoszone zostaną trzy referaty:
"Czy pojedynczy gatunek może mieć szczególne znaczenie na obszarze o wysokiej bioróżnorodności? Lobariella pallida jako rezerwuar bogactwa grzybów naporostowych w Andach tropikalnych" dr hab. A. Flakus
„Taksonomia, paleoekologia, kalibracje molekularne: czy potrzebne są badania kopalnych grzybów?” dr hab. G. Worobiec
„Endofity Riccia sorocarpa” dr Cykowska-Marzencka
CZY NIEDŹWIEDZIE NA WOLNOŚCI CHORUJĄ I JAK TO ZBADAĆ? 25 11 2020
Na te i wiele innych pytań uzyskają Państwo odpowiedź podczas "Spotkania z Naukowcem" - otwartego spotkania, skierowanego do osób niezajmujących się zawodowo nauką, na które wszystkich bardzo serdecznie zapraszamy!
Prelegentem będzie prof. Djuro Huber z Chorwacji, który od 40 lat bada duże drapieżniki. Profesor opowie o badaniach realizowanych w naszym Instytucie dotyczących zdrowia niedźwiedzi brunatnych, prowadzonych w formule stażu z programu POLONEZ (2016/23/P/NZ9/03951) finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki. Spotkanie będzie miało formę prezentacji w języku angielskim z polskimi napisami. Po prezentacji zapraszamy do dyskusji i zadawania pytań, które w razie potrzeby pomożemy przetłumaczyć. Udział w wydarzeniu będzie możliwy po kliknięciu w link (nie trzeba instalować aplikacji MS Teams - link można otworzyć również w przeglądarce):
Piątek 27.11.2020 r.; godz.17:00
SEMINARIUM IOP PAN 18 11 2020
Serdecznie zapraszamy na seminarium Instytutu Ochrony Przyrody PAN, które odbędzie się w formie zdalnej 23.11.2020 r. o godz. 12:00!
Prelegentem bedzie pan mgr Mateusz Raczyński z prezentacją pt. ,,Zmiany w cechach historii życiowych i fizjologii spowodowane wewnątrz - i międzygatunkowymi interakcjami'' .
Link do seminarium: https://teams.microsoft.com/dl/launcher/launcher.html…
SEMINARIUM IOP PAN 17 11 2020
W środę 18.11.2020 r. odbędzie się seminarium Instytutu Ochrony Przyrody PAN. Prelegentem będzie Pan mgr Jacek Dołęga z prezentacją pt.
,,Wpływ powiązań biocenotycznych na aktywną ochronę najad: zagrożony głowacz białopłetwy (Cottus gobio Linnaeus, 1758) jako żywiciel pośredni zagrożonej skójki gruboskorupowej (Unio crassus Philipsson, 1788)”.
Link do seminarium IOP PAN:
NOWA PUBLIKACJA 16 11 2020
Jakie naprawdę są wilki?
Postrzeganie wilków przez długie lata nie miało nic wspólnego z wiedzą o ich biologii i ekologii. Co mówią nam obserwacje wilczych rodzin o tych ssakach? Czy powinniśmy nadawać wilkom imiona i dlaczego wilki nie potrzebują naszej empatii?
Serdecznie zapraszamy do lektury artykułu Romana Guli z Muzeum i Instytut Zoologii PAN i Katarzyny Bojarskiej z naszego instytutu.
Link do publikacji: http://journals.pan.pl/Content/116595/PDF/32-35_Gula_Czytelnia.pdf
SEMINARIA INOŚ UJ 10 11 2020
Zapraszamy na seminaria INOŚ Uniwersytetu Jagiellońskiego. Najbliższe seminarium w czwartek (12 listopada 2020 r.) o godz. 13.
Wystarczy kliknąć w link: click here to access seminar:
Dr. Rodrigo Megía Palma:
Parasites of lizards: virulence, bioindicators of climate change, and behavioural response to infection
ZAPRASZAMY DO KORZYSTANIA Z REPOZYTORIUM OZWRCIN 10 11 2020
Zapraszamy do korzystania z bazy REPOZYTORIUM CYFROWEGO INSTYTUTÓW NAUKOWYCH rcin.org.pl/iop
Kolekcja Instytutu Ochrony Przyrody PAN (na platformie rcin.org.pl) obejmuje naukowe zasoby:
- np. czerwone księgi, czerwone listy roślin i zwierząt
- czasopisma: Chrońmy Przyrodę Ojczystą, Studia Naturae, Ochrona Przyrody, Nature Conservation,
Acta Hydrobiologica, Supplementa ad Acta Hydrobiologica
- mapy
Repozytorium realizowane jest w projekcie Otwarte Zasoby w Repozytorium Cyfrowym Instytutów Naukowych (OZwRCIN) w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa POPC)
SEMINARIUM IB PAN 10 11 2020
Serdecznie zapraszamy na Seminarium Instytutu Botaniki PAN, które odbędzie się w dniu 10.11.2020 r. (wtorek) o godzinie 10:00 w formie zdalnej.
Link do seminarium:
Podczas Seminarium wygłoszone zostaną dwa referaty:
„Symbiozy porostowe w wysokogórskich siedliskach słodkowodnych Andów boliwijskich” dr P. Rodriguez de Flakus (Zakład Roślin naczyniowych)
„Co decyduje o zmienności owocowania w przestrzeni i czasie?” dr hab. M. Żywiec (Zakład Ekologii)
PORADNIK SZACOWANIA LICZEBNOŚCI DRAPIEŻNIKÓW 05 11 2020
Zapewnienie rzetelnych oszacowań liczebności populacji dzikich drapieżników ma zasadnicze znaczenie dla właściwego zarządzania i ochrony gatunków. Teresa Berezowska-Cnota, Djuro Huber, Agnieszka Olszańska, Nuria Selva i Agnieszka Sergiel z naszego Instytutu są współautorami przeglądu dotyczącego metod szacowania względnej liczebności i zagęszczenia populacji dziewięciu europejskich gatunków dziko żyjących drapieżników, w tym niedźwiedzia brunatnego. Oprócz praktycznych wskazówek, jak zapewnić wiarygodne szacunki, dokument wskazuje wady i zalety różnych technik.
Raport powstał w ramach projektu Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), którego głównym celem jest zebranie informacji na temat rozmieszczenia geograficznego, liczebności i struktury wybranych gatunków dzikich zwierząt, mogących mieć wpływ na zwierzęta gospodarskie i zdrowie ludzi.
Dokument można pobrać tutaj:
https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.2903/sp.efsa.2020.EN-1947
Fot. Zdjęcie z fotopułapki IOP PAN
GOOGLE NA TROPIE INWAZJI ROŚLIN 04 11 2020
Serwis Nauka w Polsce prezentuje wyniki badań kierowanych przez mgr Dorotę Kotowską z naszego Instytutu na temat wykorzystania usługi Google Street View do poznania rozmieszczenia i monitoringu gatunków inwazyjnych. Serdecznie zapraszamy do lektury!
https://naukawpolsce.pap.pl/…/news%2C84594%2Cgoogle-na-trop…
O PROJEKTACH „PRZYWRACANIA STANU PIERWOTNEGO” W „GEOGRAPHICAL” 30 10 2020
W najnowszym numerze czasopisma „Geographical” Jacob Dykes, z pomocą Carlosa Bautisty Leona z naszego Instytutu, opisał obecnie realizowane projekty „przywracania dzikiej przyrody” (rewildling) w Europie. Od kilkunastu lat obserwuje się zwiększające się rozmieszczenia populacji wielu gatunków drapieżników na naszym kontynencie. Efektem są nie tylko zmiany przyrodnicze, ale również społeczno-ekonomiczne.
Biorąc pod uwagę ograniczoną przestrzeń Europy, zmieniające się i przekształcane siedliska, a także gęstość zaludnienia, entuzjaści „przywracania dzikiej przyrody” (rewildling) przedstawiają nowe rozwiązania i nowe podejście do odtwarzania, renaturyzacji i powrotu do „stanu pierwotnego”.
Zainteresowanych odsyłamy do artykułu „Bringing back the beast: rewilding projects are expanding European carnivore ranges” http://geographical.co.uk/nature/wildlife/item/3868-bringing-back-the-predators-rewilding-projects-are-expanding-european-carnivore-ranges
NOWY NUMER „CHROŃMY PRZYRODĘ OJCZYSTĄ”! 20 10 2020
Specjalnie dla Państwa udostępniliśmy jeden z artykułów „Wpływ wilków na populacje dużych kopytnych” autorstwa Henryka Okarmy: https://files.iop.krakow.pl/chpo_…/Chronmy_3_2020_Okarma.pdf
Zachęcamy do przeczytania!
In memoriam - W czerwcu 2020 roku zmarł prof. Ludwik Tomiałojć – wybitny naukowiec – ornitolog, ekolog, propagator idei rozwoju zrównoważonego i ochrony środowiska, znakomity wykładowca i nauczyciel akademicki Uniwersytetu Wrocławskiego...
Czy tracimy karasia? - Poznamy środowisko życia i zdolności umożliwiające przetrwanie karasia w niekorzystnych warunkach środowiska. Dowiemy się z czego wynika niepokój o przyszłość gatunku. Czy bez zapewnienia karasiowi miejsca w rzekach uda się trwale utrzymać gatunek w ichtiofaunie Polski?
Wpływ wilków na populacje dużych kopytnych - Drapieżniki bezsprzecznie wywierają wpływ na dynamikę liczebności współwystępujących z nimi populacji potencjalnych ofiar. Każdy układ ofiary-wilki cechuje się swoistą kombinacją czynników ekologicznych, co czyni go unikalnym. Preferowanie jakiegoś gatunku ofiar przez wilki nie jest niczym więcej, jak tylko zmieniającą się w czasie różną podatnością na drapieżnictwo.
Ochrona leśnych zasobów genowych w dobie zmian klimatycznych - Jak uchronić zasoby genetyczne drzew i krzewów, narażonych na wyginięcie w obliczu zmieniającego się klimatu? Banki nasion są klasycznym przykładem ochrony ex situ. Głównym założeniem roślinnych banków genów jest utrzymanie dla przyszłych pokoleń żywotności nasion przez jak najdłuższy okres. W samych ogrodach botanicznych na świecie znajduje się ponad 80 tysięcy gatunków roślin. Dodatkowo w bankach genów można znaleźć ponad 6 milionów depozytów różnych gatunków i odmian użytkowych roślin, głównie zbóż, warzyw i ziół.
Przyroda potrzebuje przestrzeni w krajobrazie rolnym Europy - Dla zahamowania kryzysu różnorodności biologicznej w Europie niezwykle ważny jest kształt unijnej wspólnej polityki rolnej (WPR). Obowiązujące regulacje nie wpływają pozytywnie na różnorodność biologiczną, a czasami wręcz jej szkodzą. Nowa WPR 2021–2027 musi zagwarantować przyrodzie przestrzeń w krajobrazie rolnym (przynajmniej 10% powierzchni gospodarstw rolnych, która zostanie wyłączona z produkcji), a rolnikom środki na działalność sprzyjającą środowisku. Naukowcy i aktywiści apelują do polityków o poparcie prośrodowiskowych rozwiązań w sektorze rolnym. Działania na rzecz reformy WPR prowadzą także liczne organizacje pozarządowe.
Plastik w rzekach - Obecność plastiku w osadach jest jednym ze wskaźników nowej epoki geologicznej – antropocenu. Jego obecność w środowisku (szczególnie mikroplastiku) wpływa negatywnie na zdrowie ludzi i zwierząt oraz pogarsza estetykę krajobrazu (zwłaszcza makroplastik). Problem ten jest istotny, ponieważ do roku 2050 przewidywany jest sześciokrotny wzrost produkcji plastiku. Istniejącą wiedzę o funkcjonowaniu środowiska rzecznego można wykorzystać w prognozowaniu sposobu transportu i miejsc depozycji dużych cząstek plastiku (tzw. makroplastiku) w rzekach, co może pomóc w planowaniu infrastruktury i działań mających na celu usunięcie tego typu odpadów z rzek.
Biotechnologia molekularna szansą na zwiększenie tolerancji roślin na suszę - Nasilające się susze mogą ograniczyć lub wyeliminować wzrost niektórych gatunków roślin na obszarach objętych suszą. Dzięki nowoczesnym technikom biologii molekularnej możliwe jest uzyskanie odmian roślin o zmniejszonej wrażliwości na stres suszy. Wzrost liczby ludności, a także większe zapotrzebowanie na żywność, niejako wymusza zwiększenie efektywności produkcji. Programy hodowlane ukierunkowane na zwiększenie odporności roślin na warunki stresowe są jednak niezwykle kosztowne i czasochłonne. Stworzenie roślin odpornych na stres suszy wymaga wielopoziomowej i multidyscyplinarnej wiedzy.
„Chrońmy Przyrodę Ojczystą” (ISSN: 0009-6172) to czasopismo adresowane do przyrodników, zarówno profesjonalnie zajmujących się ochroną przyrody, jak i amatorsko zainteresowanych związaną z nią problematyką. Celem czasopisma jest popularyzacja idei i wspomaganie praktyki ochrony przyrody poprzez publikowanie oryginalnych prac dotyczących aktualnej problematyki z tej dziedziny. Teksty publikowane są w języku polskim.
Papierową, pełną wersję bieżącego oraz archiwalnych numerów "Chrońmy Przyrodę Ojczystą" można nabyć w naszym instytucie: http://www.iop.krakow.pl/sprzedaz_wydawnictw_1_143.html
Więcej informacji o aktualnym numerze: https://www.iop.krakow.pl/artykuly_1_548.html...
Informacje redakcyjne: http://www.iop.krakow.pl/informacje_redakcyjne_1_151.html
KONKURS W PROJEKCIE GRIEG-1 02 10 2020
Termin składania ofert: do 30 października 2020 r.
Więcej informacji w OGŁOSZENIU
WUP - INFORMACJA O PROJEKCIE 01 10 2020
Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie zaprasza do udziału w bezpłatnym projekcie dla osób powracających z zagranicy.
„Wróć z POWERem!” to „młodszy brat” projektu „Nowy Start w Małopolsce”. Młodszy, bo skierowany do osób przed 30. rokiem życia.
WUP w Krakowie przygotował projekt ten biorąc pod uwagę doświadczenia z realizacji wcześniejszego projektu. Udało się pozyskać dodatkowe środki i rozszerzyć nieco ofertę. Osobisty konsultant pomaga w załatwieniu spraw związanych z powrotem do kraju. Doradca zawodowy pomaga odkryć zainteresowania i potencjał przydatny na rynku pracy. Dodatkowo uczestnicy projektu mogą skorzystać z tłumaczeń dokumentów z zagranicy przydatnych w poszukiwaniu pracy, porad prawnych, doradztwa podatkowego i psychologicznego. Dla zainteresowanych są również sesje mastermind, czyli warsztaty kreatywnego rozwiązywania problemów i korzystania z wiedzy oraz doświadczeń innych uczestników projektu.
Więcej informacji można znaleźć w materiałach informacyjnych oraz na stronie projektu: https://www.pociagdokariery.pl/oferta/dla-powracajacych-z-zagranicy/6-dla-powracajacych-z-zagranicy
NOWA PUBLIKACJA 21 09 2020
Zmienność genetyczna w populacjach może determinować odpowiedź gatunków na globalne zminay środowiska oraz szanse przetrwania gatunków. Ma to szczególnie duże znaczenie w przypadku zagrożonych taksonów. Dr Ewa Śliwińska, dr Rafał Martyka oraz dr Joanna Kajzer-Bonk z naszego Instytutu prowadzili badania, w których porównali wzorce genetyczne między populacjami zgrożonego motyla modraszka telejeusa (Phengaris teleius) zasiedlającymi Europę i Azję. Wykazano, ze populacje europejskie i azjatyckie tego motyla różnią się zmiennością genetyczną, a różnice te przede wszystkim wynikają z odmiennej struktury siedlisk. Artykuł ukazał się w Insect Conservation and Diversity: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/icad.12440
NOWA PUBLIKACJA 21 09 2020
Stres doświadczany we wczesnych stadiach rozwojowych organizmu, może znacząco wpłynąć na jego dalszy rozwój. Znanym tego przykładem jest stres doświadczany przez płód ludzki. Dziecko, którego mama przeżyła silny stres w ciąży może urodzić się z obniżoną masą, mieć problemy rozwojowe, w skrajnych przypadkach może dojść do poronienia.
Szymon Śniegula, Mateusz Raczyński i Maria J Gołąb z Instytutu Ochrony Przyrody PAN oraz Frank Johanssona z Uniwersytetu w Uppsala, zbadali podobną sytuację u zwierząt. Sprawdzili wpływ stresu, wywołanego obecnością w środowisku drapieżnego okonia, na rozwój ważki tężnicy wytwornej. Autorzy pokazali, że sama obecność w otoczeniu sygnałów chemicznych (zapach) pochodzących od drapieżnika, tzw. kairomonów, w czasie młodocianych stadiów owada (stadium jaja i larwy), może istotnie wpłynąć na późniejszą kondycję owada doskonałego. Obecność kairomonów w środowisku życia embrionów negatywnie wpłynęła na tempo wzrostu larw. Natomiast osobniki doświadczające sygnału chemicznego w stadium jaja oraz larwy, wykazały obniżony sukces wylotu. Wyniki te potwierdziły negatywny wpływ stresu w czasie początkowych stadiów rozwojowych owadów na późniejszą przeżywalność i kondycję populacji.
Badania wykonane w ramach grantu finansowanego przez Narodowego Centrum Nauki (nr grantu 2019/33/B/NZ8/00521).
Pełny tekst pracy na stronie czasopisma:
https://www.journals.uchicago.edu/doi/10.1086/711374
OFERTA PRACY: KSIĘGOWY 18 09 2020
Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk w Krakowie poszukuje osoby na stanowisko księgowa / księgowy.
Więcej informacji w OGŁOSZENIU
OFERTA PRACY W PROJEKCIE ECOPOND 17 09 2020
Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie poszukuje pracownika na stanowisko managera administracyjnego w wymiarze pełnego etatu na czas określony.
Opis stanowiska:
Praca w projekcie pt.: „Ekologia zbiorników słodkowodnych w kontekście wpływu działalności człowieka i regionu geograficznego - DNA środowiskowe i nie tylko” – akronim ECOPOND finansowanym z Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2014–2021 w ramach Programu „Badania”, którego operatorem jest Narodowe Centrum Nauki.
Więcej w OGŁOSZENIU O PRACĘ
POŻEGNANIE 31 08 2020
Z głębokim żalem informujemy, że odszedł od nas nagle, nasz kolega Marcin Suder. Pan Marcin pracował z nami tylko 4 lata. Był rzadką osobowością, która codziennie wnosiła do Instytutu radość, uśmiech i życzliwość, a pojęcie złości dla Niego nie istniało. Trudno nam się pogodzić z tym nagłym rozstaniem.
Rodzinie składamy wyrazy szczerego współczucia.
Uroczystości pogrzebowe odbędą się 7 września 2020 r. o godzinie 12:20 w kaplicy na cmentarzu Batowickim przy ul. Reduta.
Dyrekcja i Pracownicy Instytutu Ochrony Przyrody PAN
ZMARŁ PROFESOR ROMAN NEY 29 08 2020
W dniu 25 sierpnia 2020 roku, zmarł Prof. dr hab. inż. Roman Ney, wybitny geolog i nauczyciel akademicki, były rektor Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, w latach 1978-1979, Dyrektor Zakładu Ochrony Przyrody i Zasobów Naturalnych Polskiej Akademii Nauk w Krakowie (obecnego Instytutu Ochrony Przyrody PAN).
Rodzinie oraz Bliskim Pana Profesora składamy wyrazy głębokiego współczucia.
Dyrekcja i pracownicy Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie
NOWA PUBLIKACJA! 12 08 2020
Zbiorniki zaporowe zmieniają hydrodynamikę rzek i rzeźbę dolin rzecznych. Dotychczas efekty te były opisywane w odcinkach rzek poniżej zbiorników zaporowych. Obserwowano tam m. in. erozję dna związaną z zatrzymaniem osadów transportowanych przez rzekę w zbiorniku zaporowym oraz pogłębienie i zwężenie się koryt. Okazuje się jednak, że zbiorniki zaporowe mogą wpływać na rzekę w sposób odwrotny!
W pracy opublikowanej w czasopiśmie Science of the Total Environment naukowcy z naszego Instytutu (Maciej Liro, Paweł Mikuś, Bartłomiej Wyżga) wraz ze współpracownikami z Universytetu w Lozannie (Virginia Ruiz-Villanueva) i Politechniki Katalońskiej (Ernest Bladé-Castellet) wykazali, że w odcinku rzeki powyżej zbiornika zaporowego dochodzi do znacznego zmniejszenia energii przepływu rzeki, depozycji rumowiska transportowanego przez rzekę oraz poszerzania i wypłycania koryta. Zmiany te są inicjowane przez krótkotrwałe zatapianie dna doliny rzecznej wodami zbiornika zaporowego (zjawisko cofki), jednak pozostają stabilne w czasie i powodują zmniejszenie energii przepływu rzeki także podczas okresów, kiedy zjawisko cofki nie występuje. Autorzy podkreślają, że efekty te mogą sprzyjać samoczynnej renaturyzacji rzek, które były wcześniej uregulowane i posiadały pogłębione koryta.
link do publikacji: https://authors.elsevier.com/a/1bUOgB8ccoI4g
MIEJSKA ŁĄKA - WARSZTATY 06 08 2020
Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk wraz z Muzeum Narodowym w Krakowie zorganizował 05.08.2020 r. warsztaty pn. "Miejska Łąka", które odbyły się w ArtSferze MNK, czyli przestrzeni plenerowej w ogrodzie przy dawnym Hotelu „Cracovia”. Uczestnicy dowiedzieli się jaką rolę spełniają miejskie łąki, jakie rośliny można na nich spotkać oraz czym różni się łąka od trawnika. Uczestnicy dowiedzieli się również jak rozpoznawać i obserwować owady, które występują na miejskich łąkach oraz jak przygotować domek dla zapylaczy oraz zielnik.
Dziękujemy wszystkim uczestnikom za zaangażowanie oraz Muzeum Narodowemu w Krakowie za współpracę oraz zachęcamy do odwiedzenia ArtSfery MNK https://mnk.pl/aktualnosci/artsfera-mnk!
NOWA PUBLIKACJA! 05 08 2020
Fot. Maciej Liro
LIST OTWARTY IOI PAN DOT. OPINII KPN MNiSW 09 07 2020
List Otwarty Inicjatywy Obywatelskiej Instytutów PAN w sprawie propozycji Komitetu Polityki Naukowej MNiSW z 30 kwietnia 2020 r. dotyczącej reformy Polskiej Akademii Nauk:
Podpisy pod listem można składać na stronie:
NOWA PUBLIKACJA! 06 07 2020
Więcej w publikacji pt. "The ability of seeds to float with water currents contributes to the invasion success of Impatiens balfourii and I. glandulifera". Journal of Plant Research, (2020) by Kamil Najberek, Paweł Olejniczak, Katarzyna Berent, Magdalena Gąsienica‑Staszeczek, Wojciech Solarz.
Link do artykułu: https://rd.springer.com/article/10.1007/s10265-020-01212-0
Fot. Kamil Najberek
ZMARŁ PROFESOR LUDWIK TOMIAŁOJĆ 06 07 2020
Z głębokim żalem zawiadamiamy, że w dniu 26 czerwca 2020 zmarł we Wrocławiu prof. dr hab. Ludwik Tomiałojć, światowej sławy ornitolog, autorytet naukowy i obrońca przyrody, wieloletni członek Rady Naukowej IOP PAN i jego były pracownik, całe zawodowe życie związany z Uniwersytetem Wrocławskim. Współtwórca polskiej ornitologii oraz międzynarodowych standardów metodycznych w zakresie liczeń ptaków, inicjator wieloletniego programu badawczego ptaków Puszczy Białowieskiej, badacz awifauny miast, uczestnik badań ornitologicznych na kilku kontynentach, autor wielu książek, w tym monumentalnego podsumowania stanu awifauny krajowej. 
Profesor Ludwik Tomiałojć był całkowicie oddany swej życiowej pasji, był człowiekiem o niezwykłej życzliwości, ogromnej wiedzy, szczerości i otwartości na innych. Należał do tych ludzi, których trudno zastąpić. Profesor został pochowany w Olsztynie, w rodzinnym grobie. Z wielkim smutkiem go żegnamy.
Dyrekcja, Rada Naukowa
oraz Koleżanki i Koledzy
z Instytutu Ochrony Przyrody PAN
Fot. Andrzej Wuczyński
NOWY NUMER „CHROŃMY PRZYRODĘ OJCZYSTĄ” 03 07 2020
Z lektury zeszytu można się dowiedzieć między innymi:
Dlaczego żubry zaczęto wprowadzać do lasów, skoro nie są to zwierzęta leśne i jakie zagrożenia się z tym wiążą?
Jakie gatunki raków występują w Polsce – jak je rozpoznawać i gdzie można je obserwować? Kto i w jaki sposób może wziąć udział w akcji „Szukamy raków”, mającej na celu poznanie rozmieszczenia rodzimych i obcych gatunków raków?
Jaki związek ma pandemia COVID-19 z inwazją biologiczną obcych gatunków?
Jakie są problemy ochrony dziedzictwa geologicznego w rezerwatach? A także: gdzie można zobaczyć zęby Smoka Chelosia i Grotę Skrzatów? Czy w rezerwacie Góra Dobrzeszowska znajdował się ośrodek pogańskiego kultu religijnego? Czym są „kamienie ofiarne” spotykane na stokach Góry Dobrzeszowskiej? Gdzie znajduje się ścianka skalna z odsłonięciem o bardzo wysokim znaczeniu naukowym w skali Europy? Skąd pochodzi nazwa rezerwatu „Kręgi Kamienne”?
Jak wyglądało budowanie sieci Natura 2000? Jakie są korzyści z jej wdrożenia oraz dlaczego obecna sieć obszarów w Polsce została oceniona przez Komisję Europejską jako niekompletna?
Na czym polega ochrona in situ roślin – na przykładzie działań ratujących trzy gatunki roślin tatrzańskich prowadzonych w Centrum Badań i Ochrony Roślin Górskich w Zakopanem
Specjalnie dla Państwa udostępniliśmy jeden z artykułów "Szukamy raków" autorstwa Macieja Bonka: http://panel.iop.krakow.pl//uploads/wydawnictwa_artykuly/d941422d5a63e5fdffdd624060fd31eccac8fcff.pdf Zachęcamy do przeczytania!
„Chrońmy Przyrodę Ojczystą” (ISSN: 0009-6172) to czasopismo adresowane do przyrodników, zarówno profesjonalnie zajmujących się ochroną przyrody, jak i amatorsko zainteresowanych związaną z nią problematyką. Celem czasopisma jest popularyzacja idei i wspomaganie praktyki ochrony przyrody poprzez publikowanie oryginalnych prac dotyczących aktualnej problematyki z tej dziedziny. Teksty publikowane są w języku polskim.
Papierową, pełną wersję bieżącego oraz archiwalnych numerów "Chrońmy Przyrodę Ojczystą" można nabyć w naszym Instytucie: http://www.iop.krakow.pl/sprzedaz_wydawnictw_1_143.html
Więcej informacji o aktualnym numerze:
https://www.iop.krakow.pl/artykuly_1_548.html?wydawnictwo_id=367
Informacje redakcyjne: http://www.iop.krakow.pl/informacje_redakcyjne_1_151.html
REKRUTACJA DO SZKOŁY DOKTORSKIEJ 26 06 2020
Rekrutacja do Szkoły Doktorskiej Nauk Przyrodniczych i Rolniczych
Dyrektor Instytutu Botaniki im. W. Szafera Polskiej Akademii Nauk ogłasza rekrutacje do Szkoły Doktorskiej Nauk Przyrodniczych i Rolniczych na rok akademicki 2020/2021.
Szkoła prowadzona jest przez 4 Instytuty Polskiej Akademii Nauk: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Instytut Fizjologii Roślin im. Franciszka Górskiego, Instytut Ochrony Przyrody, Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt oraz Instytut Zootechniki – Państwowy Instytut Badawczy. Szkoła rozpoczęła swoją działalność 1 października 2019 roku, kształci doktorantów w 3 dyscyplinach naukowych: nauk biologicznych, rolnictwa i ogrodnictwa, zootechniki i rybactwa. W Szkole Doktorskiej Nauk Przyrodniczych i Rolniczych można realizować tematy badawcze wynikające z misji tworzących ją Instytutów. Obejmują one:
- różnorodność biologiczną, taksonomię, ekologię i ewolucję roślin, zwierząt, grzybów i innych mikroorganizmów, zarówno współczesnych jak i kopalnych;
- fizjologię, biochemię, genetykę roślin i zwierząt;
- ochronę różnorodności gatunków, siedlisk, ekosystemów i procesów kształtujących tę różnorodność;
- chów i hodowlę zwierząt, uprawę roślin oraz czynniki wpływające na produktywność organizmów.
REKRURACJA NA ROK AKADEMICKI 2020/2021 więcej informacji ...
NOWA PUBLIKACJA! 26 06 2020
Zachęcamy do zapoznania się z nową publikacją pt. "Misguided forest action in EU Biodiversity Strategy". Science 368, 1438 (2020) by Nuria Selva, Przemysław Chylarecki, Bengt-Gunnar Jonsson and Pierre L. Ibisch.
Link do artykułu: http://science.sciencemag.org/content/368/6498/1438.2
Link do filmu wideo: https://youtu.be/U4kX7nJEgDk
Link_do_komentarza_artykułu_-_serwis_Nauka_w_Polsce:_http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C82824%2Cnaukowcy-chronmy-lasy-wspierajac-ich-otoczenie-i-naturalne-procesy
OBRONA ROZPRAWY DOKTORSKIEJ 18 06 2020
Informujemy, że w dniu 30 czerwca 2020 roku o godz. 1000 w Instytucie Ochrony Przyrody PAN w Krakowie al. A. Mickiewicza 33 odbędzie się publiczna obrona rozprawy doktorskiej mgr Adama Ćmiela.
Tytuł rozprawy: „Uwarunkowania siedliskowe międzygatunkowych różnic w biologii małży z rodziny skójkowatych (Unionidae)”
Więcej informacji:
Obrona rozprawy doktorskiej (pdf)
https://bip.iop.krakow.pl/bip.php/page/245
NUTRIE W BYCZYNIE CZEKAJĄ NA DECYZJĘ I DZIAŁANIA 16 06 2020
Zachęcamy do obejrzenia filmu z udziałem dr Wojciecha Solarza z naszego instytutu. W nagraniu poruszono problem dotyczący nutrii wolnożyjących, które są inwazyjnym gatunkiem obcym, dokarmianym przez ludzi.
Mimo, że w filmie przedstawiono problem lokalny, to wg Wojciecha Solarza ,,nie kontrolowanie populacji powoduje wielką ekspansję tego gatunku w regionie. W przyszłości będzie to powodować spory problem. Drugi aspekt jest taki, że wskutek pojawienia się dużej ilości żywności, którą są nutrie karmione, pojawiły się szczury. Szczury są nosicielem chorób i ich obecność jest niepożądana.’’
Więcej: https://www.youtube.com/watch?v=Da9hDO_g2dY EKSPRES Wydarzenia - Telewizja ,,dlaCiebietv’’
NOWA PUBLIKACJA! 29 05 2020
U organizmów poligamicznych, u których osobniki krzyżują się z więcej niż jednym partnerem, znajomość proporcji potomstwa spłodzonego przez ostatniego samca zapładniającego samicę jest ważna dla dokładnego zrozumienia, w jaki sposób selekcja płciowa działa w naturze. U owadów występuje duża zmienność w tej kwestii. Kompilacja danych u ważek (Odonata) wskazuje na wysoką proporcję skuteczności zapłodnienia jaj przez ostatniego kopulującego z samicą samca - rzadko poniżej 0,95.
Przy użyciu zaawansowanych metod molekularnych, Szymon Sniegula z naszego Instytutu wraz ze współautorami pracy opublikowanej w Biological Journal of the Linnean Society dowodzą, że zakres potomstwa ostatniego partnera płciowego był wysoce zmienny, rozrzut proporcji 0,0–1,0, średnio 0,5. Dodatkowo, istniał znaczący związek między budową narządów płciowych samca a skutecznością zapłodnienia. Sugeruje to, że wysokie wartości skuteczności zapłodnienia wykazane w poprzednich badaniach ważek są częściowo spowodowane metodami stosowanymi do wnioskowania o ojcostwie. Zastosowanie zaawansowanych metod molekularnych do określenia wzorców ojcostwa u owadów jest potrzebne do lepszej oceny skuteczności zapłodnienia i otwiera wiele przyszłych możliwości wykorzystania ważek jako modelowych organizmów do badania selekcji płciowej.
Pełny tekst pracy na stronie czasopisma: https://doi.org/10.1093/biolinnean/blaa055
NOWA PUBLIKACJA! 28 05 2020
Gatunki obce po wprowadzeniu na nowe obszary mogą uwalniać się od naturalnych wrogów z pierwotnego zasięgu występowania, natomiast lokalni wrogowie potrzebują trochę czasu, aby „rozpoznać” nowych obcych i następnie ich zaatakować. W tym czasie gatunki te mogą ograniczyć inwestowanie w obronę i przeznaczyć zaoszczędzone zasoby na podniesienie swoich zdolności konkurencyjnych. Dzięki temu są w stanie skuteczniej konkurować z gatunkami rodzimymi, budować duże populacje, a później – znacznie rozszerzyć swój zasięg. Proces ten sformułowano jako hipotezę ewolucji zwiększonych zdolności konkurencyjnych (ang. Evolution of Increased Competitive Ability hypothesis).
Badania prowadzono na terytorium Europy w krajach położonych wokół Morza Śródziemnego, od Chorwacji, przez Włochy, Francję, aż po Andorę. Zbadaliśmy, czy niski potencjał rozprzestrzeniania się azjatyckiego niecierpka Impatiens balfourii w Europie wynika z ograniczonej ewolucji jego zdolności do uwalniania się z wrogów lub z niskiej fenotypowej plastyczności tej cechy. Sprawdziliśmy również preferencje siedliskowe tego gatunku i porównaliśmy poziomy presji ze strony lokalnych wrogów w różnych siedliskach (pobocza dróg, obszary ruderalne, brzegi rzek, obszary miejskie, obszary zieleni miejskiej). Pozwoliło nam to ustalić, czy gatunek ten preferuje drogi w skali Europy. Sprawdziliśmy również, czy preferencje te są determinowane mniejszą presją ze strony lokalnych wrogów w tym typie siedliska. W rzeczywistości siedlisko to może stanowić pułapkę ekologiczną: chociaż pobocza dróg zapewniają optymalne warunki, to z powodu częstego koszenia ostateczna przydatność rosnących tam roślin jest ograniczona (a nawet zmniejszona do zera).
Generalizując, wyniki naszych badań dają słabe poparcie dla hipotezy EICA. Większość wyników dla dorosłych roślin wskazuje, że osobniki z młodszych populacji I. balfourii (w Chorwacji i Andorze) uwalniają się od presji wroga lepiej, niż te ze starszych populacji (we Włoszech i Francji). Jednak tylko w niewielkim stopniu wykazaliśmy, że rezerwy inwestowane wcześniej na obronę przed wrogami mogły być realokowane na poprawę kondycji badanych roślin. Zostało to w dużej mierze potwierdzone jedynie dla roślin z Andory (najmłodsza badana populacja). Porównując siedliska, stwierdziliśmy, że w pięciu z sześciu europejskich populacji gatunek preferował pobocza dróg, co było determinowane obniżoną presją ze strony lokalnych wrogów. Nie można jednak wykluczyć, że taka preferencja siedliskowa jest dla I. balfourii niekorzystna i że pobocza dróg mogą stanowić pułapkę ekologiczną z powodu częstego koszenia. Co ciekawe, gatunek ten występował licznie również wzdłuż strumieni, na które człowiek ma istotnie mniejszy wpływ. Preferowanie strumieni było szczególnie wyraźne w Andorze, gdzie gatunek ten był całkowicie nieobecny na poboczach dróg. Dlatego zakładamy, że o ile nie zostaną podjęte środki kontrolne, strumienie mogą odgrywać ważniejszą rolę dla przyszłej inwazji I. balfourii w Europie od poboczy dróg.
Więcej w publikacji: Two sides of the same coin: Does alienImpatiensbalfouriifall into anecological trap after releasing from enemies?
OGŁOSZNIE O WYNIKACH KONKURSU 11 05 2020
Ogłoszenie o wynikach konkursu Oferta pracy na stanowisko: magistrant (stypendysta), z dn. 06.03.2020 r. w ramach projektu badawczego „Bezpośrednie i długotrwałe efekty projektów rewitalizacji rzek w polskich Karpatach", finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki w ramach konkursu OPUS 15.
Do projektu OPUS 15 zaangażowana zostanie pani Magda Gorczyca - będzie pobierać stypendium w ramach projektu i realizować pracę magisterską w ramach grantu.
NOWA PUBLIKACJA! 06 05 2020
Artykuł ten po zaledwie 6 dniach od opublikowania zaakceptowanego maszynopisu, stał się jednym z 10 najpopularniejszych publikacji w historii tego czasopisma w Altmetric https://wiley.altmetric.com/details/80891773#score
Badania pokazują, że memy z nosaczem cieszyły się w Polsce tak samo dużym zainteresowaniem, jak zdjęcia najbardziej popularnych na świecie gatunków, które były wykorzystywane w marketingu przez organizacje pozarządowe (WWF, Greenpeace) w tym samym czasie. Zainteresowanie śmiesznymi memami z nosaczem w mediach społecznościowych (Facebook) pozytywnie korelowało ze wzrostem zainteresowania nieatrakcyjnymi gatunkami, takimi jak Nosacz, Uakari czy Rokselana, mierzonym w Google Trends. Zainteresowanie zabawnymi memami internetowymi było również skorelowane z indywidualnymi decyzjami o przekazaniu darowizn pieniężnych na amatorskie akcje ratowania nosaczy na Borneo.
KONKLUZJA: marketing w ochronie przyrody, który obejmuje niestandardowe metody promocji, takie jak np. śmieszne memy rozpowszechniane w mediach społecznościowych, może stanowić wartościowe uzupełnienie tradycyjnych kampanii i wpływać na osoby, dla których tradycyjny przekaz informacyjny jest nieatrakcyjny.
CO NA SZOPIE SIEDZIAŁO 21 04 2020
Miało być "zwykłe" badanie genetyczne populacji szopów w Polsce, a wyszedł... nowy pomysł na tzw. analizy środowiskowe, przydatne w badaniach bioróżnorodności czy do śledzenia inwazji gatunków.
Naukowcy z Instytutu Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk przy okazji badań struktury genetycznej szopa pracza, który jest inwazyjnym gatunkiem obcym w Polsce stwierdzili min., że inwazyjne gatunki obce mogą służyć również jako wektor (w uproszczeniu: środek) rozprzestrzeniania innych gatunków.
Więcej o badaniach, odkryciach, wnioskach pisze Anna Ślązak na stronie Nauka w Polsce – Polskiej Agencji Prasowej (PAP): https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C81766%2Cco-na-szopie-siedzialo.html
Zachęcamy do zapoznania się z nowym artykułem na ten temat pt. Raccoons foster the spread of freshwater and terrestrial microorganisms—Mammals as a source of microbial eDNA.
NOWA PUBLIKACJA 17 04 2020
Link do artykułu:
ŻYCZENIA 08 04 2020
Z okazji zbliżających się Świąt Wielkanocnych
składamy Państwu życzenia:
radości, zdrowia, spokoju
oraz siły w pokonywaniu trudności.
Dyrekcja Instytutu Ochrony Przyrody PAN
INWAZJA RAKA PRĘGOWATEGO 06 04 2020
Zapraszamy do wysłuchania audycji o inwazji raka pręgowatego, który jest gatunkiem obcym gwałtownie rozprzestrzeniającym się, wypierającym naszego raka szlachetnego.
Z Maciejem Bonkiem z Instytutu Ochrony Przyrody PAN rozmawia Ewa Szkurłat. Emisja audycji: Radio Kraków 6 kwietnia 2020 r., godz. 14:45.
Link do materiału: http://www.radiokrakow.pl/audycje/ekospotkania/inwazja-raka-pregowatego
NAJNOWSZY NUMER "CHROŃMY PRZYRODĘ OJCZYSTĄ" 30 03 2020
Wraz z aktualnym numerem czasopismo staje się kwartalnikiem o formule bardziej popularnonaukowej oraz o nowej szacie graficznej! Specjalnie dla Państwa udostępniliśmy dwa artykuły:
"Jak płazy spędzają zimę?" autorstwa_Małgorzaty_Łaciak
http://panel.iop.krakow.pl/…/55479d4de2a0e8ce0b354b6f942451
oraz "Spotkania z niedźwiedziami'' autorstwa Nurii Selvy, Teresy Berezowskiej-Cnoty, Agnieszki Olszańskiej, Agnieszki Sergiel
http://panel.iop.krakow.pl/.../cd481d8c3327369ab2c8dc1256c2b7
Zachęcamy do przeczytania!
Papierową, pełną wersję bieżącego oraz archiwalnych numerów "Chrońmy Przyrodę Ojczystą" można_nabyć_w_naszym_instytucie:
http://www.iop.krakow.pl/sprzedaz_wydawnictw_1_143.html
Więcej_informacji_o_aktualnym_numerze:
http://www.iop.krakow.pl/artykuly_1_548.html?wydawnictwo_id=366
Informacje_redakcyjne:
http://www.iop.krakow.pl/informacje_redakcyjne_1_151.html
ROZSTRZYGNIĘCIE KONKURSU 25 03 2020
Rozstrzygnięcie konkursu na stanowisko profesora nadzwyczajnego w dyscyplinie nauk biologicznych (w zakresie: ekologia i ochrona przyrody)
Zgodnie z art. 91 p. 5, Ustawy z dn. 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk z późniejszymi zmianami i Uchwałą Rady Naukowej Instytutu Ochrony Przyrody PAN z dn. 04 marca 2015 r. dotyczącą określenia sposobu i trybu przeprowadzenia konkursów na stanowiska naukowe w Instytucie Ochrony Przyrody PAN, w wyniku spełnienia wymogów określonych w konkursie na stanowisko profesora nadzwyczajnego w IOP PAN rozstrzygniętym dn. 25.03.2020r. przez Komisję Konkursową, dr hab. Katarzyna Zając zostanie zatrudniona w Zakładzie Bioróżnorodności IOP PAN na stanowisku profesora nadzwyczajnego, od dn. 01.04.2020 r.
IDZIE WIOSNA. SŁYCHAĆ JUŻ ŻABĘ TRAWNĄ! 23 03 2020
O żabie trawnej – jednym z najbardziej pospolitych płazów w Polsce, ale być może też jednym z najszybciej ginących – opowiada Maciej Bonk z Instytutu Ochrony Przyrody PAN w audycji prowadzonej przez Ewę Szkurłat. Audycja została wyemitowania w Radiu Kraków 23 marca 2020 r. o godz. 14:50.
Link do materiału: https://www.radiokrakow.pl/audycje/ekospotkania/idzie-wiosna-slychac-juz-zabe-trawna/?fbclid=IwAR2mDe-Y2LCKSv-IvfwdXxbxcmfyz41kWE7bcxrR4yVlLcN-i437htUmO1A/
KOMUNIKAT 14 03 2020
W celu zapobieżenia rozprzestrzeniania się koronawirusa i ograniczenia ryzyka chorobowego, system pracy Instytutu Ochrony Przyrody PAN zostaje zmieniony. Możliwość wejścia do instytutu oraz bezpośredni kontakt z pracownikami IOP będzie utrudniony do odwołania. Zalecany kontakt za pomocą poczty elektronicznej: sekretariat@iop.krakow.pl lub bezpośrednio do danego pracownika.
Dyrekcja IOP PAN
OFERTA PRACY 06 03 2020
Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie poszukuje studenta do realizacji pracy magisterskiej w ramach projektu badawczego „Bezpośrednie i długotrwałe efekty projektów rewitalizacji rzek w polskich Karpatach", finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki w ramach konkursu OPUS 15.
Ze względu na zaistniałą sytuację związaną z COVID-19 przesuwamy termin składania ofert z 30 marca na 25 kwietnia, a termin rozstrzygnięcia konkursu na 28-30 kwietnia.
Więcej informacji w OGŁOSZENIU
SEMINARIUM IOP PAN 05 03 2020
Zapraszamy na seminarium Instytutu Ochrony Przyrody PAN, które odbędzie się 09. marca 2020 (poniedziałek), o godzinie 13-tej, w sali konferencyjnej Instytutu.
Tym razem będziemy mieć przyjemność wysłuchania dwóch referatów:
1. Mgr Teresa Berezowska-Cnota: "Ekologia osobników "problemowych": czynniki osobnicze wpływające na występowanie zachowań konfliktowych u niedźwiedzi brunatnych" - prezentacja przed otwarciem przewodu doktorskiego
2. Mgr Adam Ćmiel: "Uwarunkowania siedliskowe międzygatunkowych różnic w biologii małży z rodziny skójkowatych (Unionidae)" - prezentacja przed obroną
Zapraszamy wszystkich zainteresowanych!
CO TO JEST „MEGAFAUNA”? 04 03 2020
„Megafauna” fascynowała ludzi od początku ludzkości, kiedy to duże zwierzęta, którymi się żywiliśmy, konkurowały z nami i zabijały nas, były malowane na ścianach jaskiń. Dziś wiemy również, że megafauna odgrywa kluczową i niezastępowalną rolę w ekosystemach.
Międzynarodowy zespół naukowców, kierowany przez Marcosa Moleóna z Uniwersytetu w Granadzie przy udziale Nurii Selvy z naszego Instytutu, zajął się tym pytaniem i stwierdził, że definicje megafauny w literaturze naukowej obejmują bardzo różne kombinacje gatunków: od najmniejszych organizmów łatwo widocznych na zdjęciach do największych kręgowców na ziemi.
Dla biologa morskiego zajmującego się dnem morskim megafauna może być krabem lub ślimakiem morskim, dla badacza gleby megafauna może być dżdżownicą, dla paleontologa megafauna odnosi się do kręgowców o podobnej lub większej masie ciała niż ludzie, a dla niektórych ekologów lądowych tylko „megaroślinożerców” („megaherbivores”, czyli zwierzęta roślinożerne, których masa ciała jest większa niż tona) należy oznaczyć jako megafaunę. Termin ten był używany i ewoluował w obrębie każdej dyscypliny, przy niewielkim związku między wieloma dyscyplinami związanymi z megafauną. W omawianym artykule przeglądowym autorzy sugerują, że sama wielkość zwierzęcia jest niewystarczająca, aby odpowiednio opisać czym jest megafauna, i proponują nowe definicje, które uwzględniają także funkcję ekologiczną i cechy poszczególnych gatunków.
Powyższy artykuł przeglądowy jest wynikiem wspólnych wysiłków biologów i ekologów badających lądowe, morskie i słodkowodne ekosystemy z instytucji badawczych wszystkich kontynentów. Został on opublikowany w czasopiśmie Proceedings of the Royal Society B, a informacja o nim znalazła się na okładce marcowego wydania.
Link do artykułu:
https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rspb.2019.2643
Fot. Adam Wajrak
KOTY W POLSCE 21 02 2020
Projekt graficzny: K. Skakuj
KONKURS NA STANOWISKO PROFESORA NADZWYCZAJNEGO 20 02 2020
Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk w Krakowie zatrudni na stanowisku profesora nadzwyczajnego, doświadczonego pracownika naukowego posiadającego stopień doktora habilitowanego w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych, w dyscyplinie nauk biologicznych, do realizacji i koordynowania interdyscyplinarnych badań w zakresie badań behawioralnych bezkręgowców, ekologii ich populacji i powiązanych działań z zakresu ochrony przyrody, z uwzględnieniem zabiegów ochrony aktywnej, szczególnie restytucji populacji gatunków mięczaków związanych z siedliskami wodnymi i wodno-błotnymi.
Więcej informacji w ogłoszeniu o konkursie.
WARSZTATY BearConnect 18 02 2020
W Instytucie Ochrony Przyrody PAN w Krakowie 11 lutego 2020 r. odbyły się drugie warsztaty z udziałem interesariuszy projektu BearConnect. W warsztatach uczestniczyło ponad 40 uczestników z 17 krajów europejskich, którzy wraz z zespołem BearConnect dyskutowali na temat wstępnych wyników i przyszłych możliwości przedłużenia tego dużego projektu współpracy.
SEMINARIUM IOP PAN 18 02 2020
Zapraszamy na seminarium Instytutu Ochrony Przyrody PAN, które odbędzie się 24. lutego 2020 (poniedziałek), o godzinie 13-tej, w sali konferencyjnej.
Naszym prelegentem będzie mgr Alberto García Rodríguez (IOP PAN), który wygłosi referat zatytułowany „Dyspersja nasion przez niedźwiedzia brunatnego - przegląd badań".
Serdecznie wszystkich zapraszamy.
POST-DOC W PROJEKCIE FINANSOWANYM PRZEZ NARODOWE CENTRUM NAUKI “INTEGRATING EFFECTS OF ANTHROPOGENIC AND NATURAL STRESSORS ACROSS THE ORGANISM’S LIFE CYCLE” 13 02 2020
Post-doc w projekcie finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki “Integrating effects of anthropogenic and natural stressors across the organism's life cycle” grant OPUS 17 (grant no. 2019/33/B/NZ8/00521),
W:
Instytucie Ochrony Przyrody PAN w Krakowie
Więcej informacji w OGŁOSZENIU.
SEMINARIUM IOP PAN 13 02 2020
Zapraszamy na seminarium Instytutu Ochrony Przyrody PAN, które odbędzie się 17. lutego 2020 (najbliższy poniedziałek), o godzinie 13-tej, w sali konferencyjnej. Naszym gościem będzie mgr Aleksandra Kolanek z Uniwersytetu Wrocławskiego, która wygłosi referat zatytułowany „Mapowanie rozmieszczenia płazów i gadów - najnowsze trendy i dobre praktyki z implikacjami dla krajowego atlasu herpetofauny".
Serdecznie wszystkich zapraszamy!
NOWA PUBLIKACJA 13 02 2020
Koncepcja usług ekosystemowych czy korzyści pochodzących z przyrody jest testowana i badana od kilkudziesięciu lat, często jedynie na poziomie teoretycznym. W artykule autorstwa Joanny Tusznio i współpracowników pt. „Application of the ecosystem services concept at the local level – Challenges, opportunities, and limitations”, którego współautorkami są Agata Pietrzyk-Kaszyńska i Agnieszka Olszańska z naszego Instytutu, dyskutujemy dlaczego zastosowanie koncepcji usług ekosystemowych wydaje się trudne, szczególnie na poziomie lokalnym. Chcąc zbadać teoretyczne wyzwania pojawiające się podczas wdrażania koncepcji usług ekosystemowych, przeanalizowaliśmy wyniki dziesięciu moderowanych warsztatów poświęconych postrzeganym korzyściom z przyrody i ich mapowaniu, zrealizowanych w ramach projektu LINKAGE (http://linkage.iop.krakow.pl/). Warsztaty prowadzone były zarówno z ekspertami zajmującymi się ochroną przyrody, jak i z przedstawicielami lokalnych liderów i osób zainteresowanych ochroną zasobów naturalnych.
Wyniki naszych analiz wskazują wyraźnie, iż lokalni interesariusze są w stanie rozwiązać praktyczne problemy związane z mapowaniem usług ekosystemowych. Istotne jest jednak wyznaczenie realistycznych celów czy opracowanie dokładnych definicji stosowanych pojęć, tak by respondenci mieli możliwość odróżnienia funkcji ekosystemów od usług i od korzyści czy postrzeganych wartości. Wyzwaniem dla respondentów bywa też sama klasyfikacja usług ekosystemowych stosowana w literaturze, a nie zawsze adekwatna do użycia w badaniach na poziomie lokalnym czy kwestia postrzegania, gdzie dana usługa jest „produkowana”, a gdzie się z niej korzysta. Badani często odnoszą się też do kwestii monetarnej wyceny usług ekosystemowych. Jakościowy charakter badań, dobór respondentów i ich subiektywne opinie mają również znaczenie dla uzyskanych wyników.
Moderowane warsztaty, w trakcie których interesariusze mieli możliwość dyskusji nad koncepcją usług ekosystemowych, definiowania postrzeganych usług i korzyści, oraz ich mapowania okazały się być bardzo skuteczne w angażowaniu badanych w dyskusję dotyczącą znaczenia i ochrony lokalnych zasobów przyrodniczych. Twierdzimy zatem, że koncepcja usług ekosystemowych może służyć jako skuteczne narzędzie do angażowania lokalnych interesariuszy w konstruktywne dyskusje na temat przyrody i planowania przestrzennego.
Artykuł dostępny tu: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S221204162030019X#s0065
SEMINARIUM IOP PAN 10 02 2020
Serdecznie zapraszamy na seminarium Instytutu Ochrony Przyrody PAN, które odbędzie się wyjątkowo 12. lutego 2020 (najbliższa środa), o godzinie 11-tej, w sali konferencyjnej. Naszym gościem będzie dr Mateusz Sobczyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, który wygłosi referat zatytułowany „Osad czynny oczami biologa".
Serdecznie wszystkich zapraszamy!
WSPÓŁPRACA Z NORTH GUJARAT UNIVERSITY - BADANIA NAD SĘPAMI 31 01 2020
Ze strony naszego instytutu głównymi osobami zaangażowanymi w badania są: Nuria Selva, Agnieszka Olszańska oraz Aida Parres Lluch. W ramach współpracy do naszego instytutu przyjechała studentka Jill Patel, która wykonuje swoją pracę magisterską pod kierownictwem Nishitha Dharaiya, który jest główną osobą zaangażowaną w badania ze strony indyjskiej oraz Nurii Selvy z naszego instytutu.
SEMINARIUM IOP PAN 24 01 2020
Serdecznie zapraszamy na seminarium Instytutu Ochrony Przyrody PAN, które odbędzie się 27. stycznia 2020 r. (najbliższy poniedziałek), o godzinie 11-tej, w sali konferencyjnej. Naszym gościem będzie mgr inż. Arkadiusz Fröhlich z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, który wygłosi referat zatytułowany „Dzięcioły, mikrosiedliska nadrzewne, bioróżnorodność - nowe aspekty ekologiczne i ochroniarskie".
Serdecznie wszystkich zapraszamy!
SEMINARIUM 09 01 2020
„Różne są definicje ‘końca świata’= koniec wszechświata, naszego układu słonecznego, naszej planety – dla nas ludzi to koniec życia na Ziemi, może tylko naszego gatunku lub tylko koniec cywilizacji. Przyczyny mogą być naturalne – jak wybuch megawulkanu, impakt planetoidy, zmiana pola magnetycznego Ziemi, lub może to być samozagłada człowieka w wyniku zmian klimatu, wojny jądrowej, pandemii. Tematem wystąpienia będą scenariusze właśnie takiego ‘końca świata’. "
Serdecznie zapraszamy!
