Projekt

2015/16/T/NZ8/00392 Wpływ manipulacji siedliskiem na zachowania rozrodcze ważek rzecznych.
Kierownik projektu:

dr Maria J. Gołąb

tel.: 12 370 35 62
Źródło finansowania:Narodowe Centrum Nauki
Kwota na realizację:72022 PLN
Okres realizacji: 2015 - 2016
Opis projektu:

Celem przygotowywanej pracy doktorskiej jest zbadanie wpływu zmian w środowisku rozrodu na zachowania dzikiej populacji terytorialnego gatunku owada, zasiedlającego niewielkie nizinne rzeki Europy, podlegające wahaniom przepływu wody.

Organizmem modelowym jest terytorialny gatunek owada, Calopteryx splendens. Samce tej ważki aktywnie bronią niewielkich kęp makrofitów, które są ważnym zasobem dla gatunku. W populacji występują też osobniki przyjmujące alternatywne nieterytorialne strategie rozrodcze, jak również samce współpracujące we wspólnej obronie terytoriów (Zahner, 1960; Rüppell et al., 2005)

W pracy testowane będą trzy główne hipotezy: (I) Powódź powoduje redukcję liczby dostępnych kęp roślinności i a przez to wpływa na zmianę zachowań świtezianki błyszczącej; (II)  Występowanie samców nieterytorialnych związane jest z obecnością kęp roślinności wodnej o najlepszej jakości; (III) Obrona terytoriów (kęp) zależna jest od interakcji socjalnych w populacji oraz od jakości terytoriów.

Badania prowadzone są na dzikiej populacji C. splendens na rzece Nidzie. W latach 2009-2010 zweryfikowane zostały założenia hipotezy I. Otrzymano wyniki potwierdzające niezwykle silny wpływ powodzi na zasoby, a co za tym idzie, zachowania społeczne ważek. W kolejnych latach za pomocą eksperymentalnej manipulacji jakością siedliska przetestowana była hipoteza II. Stwierdzono, że zniszczenia najlepszych siedlisk w środowisku najbardziej dotyka osobniki nieterytorialne. W bieżącym roku wykonane zostaną prace mające na celu zbadanie założeń III hipotezy.

Otrzymane dane pozwolą uzyskać wiedzę na temat wpływu powodzi na ekologię behawioralną i dynamikę populacji owada rzecznego. Jest to temat dotychczas nie poruszany w literaturze naukowej. Ponadto spodziewam się,  że zebrane wyniki przyniosą unikalną wiedzę przydatną w zarządzaniu ochroną ekosystemów rzecznych, w szczególności w odniesieniu do organizmów o cyklu życiowym podobnym do badanych ważek.

Lista projektów