Typha laxmannii Lepech. – Pałka wysmukła – Slender reedmace

Informacje w bazie danych Gatunki obce w Polsce nie są prawnie wiążące. Mają one charakter naukowy.

Status

Gatunek obcy na całym obszarze, na którym występuje lub występował w Polsce

Występuje obecnie w środowisku

Rozmnaża(ł) się w środowisku

Liczebność lub/i zasięg zwiększają się

Potencjalnie inwazyjny gatunek obcy

W strefach brzegowych płytkich zbiorników pałka wysmukła tworzy zwarte szuwary stanowiące barierę dla rozwoju zbiorowisk z gatunkami rodzimymi. Uwarunkowania klimatyczne w Polsce nie są przeszkodą dla rozszerzenia zasięgu występowania gatunku. Można zatem spodziewać się w najbliższej przyszłości zajęcia półnaturalnych i naturalnych siedlisk (kanały, jeziora, rzeki) co niewątpliwie wpłynie na ograniczenie potencjalnych obszarów siedlisk rodzimej roślinności szuwarowej. Produkowanie dużej ilości biomasy przez pałkę wysmukłą przyśpiesza zarastanie płytkich zbiorników wodnych. Jedynie skutecznymi metodami w zwalczaniu tego gatunku jest regularne wykaszanie, podniesienie poziomu wody do ok. 1 m lub całkowite osuszenie terenu.

Ogólna charakterystyka

Wygląd i biologia

Hemiagriofit. Roślina trwała, kłączowa dorastająca do 50-150 cm wysokości. Łodyga okrągła o średnicy 4-10 mm. Liście obejmują łodygę długimi pochwami, dołem wypukłe u góry płaskie, o szerokości od 2 do 6-7 mm, zaostrzone, niekiedy sinozielone, czasem przewyższają kwiatostan. Kwiatostany żeńskie owalne lub podługowato-jajowate barwy jasnobrązowej, o długości 4-9 cm i szerokości 1-2 cm. Kwiaty bez przysadek. Kwiatostany męskie o długości od 8 do 16 cm, oś owłosiona. Pręciki +/- równe pylnikom. Zalążnia o długości 5 mm z jajowato- lancetowatym znamieniem. Kwitnie od czerwca do sierpnia.

Wpływ na rodzimą różnorodność biologiczną i na gospodarkę

Siedliska w zasięgu wtórnym

Kamieniołomy, wyrobiska kredowe, wyrobiska piasku, doły wyrobiskowe, zdrenowane stawy. Tworzy zespół Typhetum laxmanii, występuje w szuwarach z klasy Phragmitetea lub w zbiorowiskach płycizn z dominacją glonów z klasy Charetea.

Występowanie

Mapa występowania

Pola atlasowe na mapie przedstawiają miejsca stwierdzeń gatunku, a punkty – miejsca jego introdukcji.

Informacje, które mogłyby uzupełnić mapę występowania gatunku, można przesyłać na adres ias@iop.krakow.pl

Opis rozmieszczenia

Podany ze Śląska Opolskiego (Strzelce Opolskie, Ligota Tułowska, Kamień Śląski, Górażdże, Kotlarnia), Wyżyn: Śląskiej (Dąbrowa Górnicza, Kuźnica Warężyńska oraz na terenie gminy Trzebinia pow. chrzanowski 2 km na N od osiedla Siersza miasta Trzebini) i Małopolskiej (Wierzbica 500 m npm, Kostomłoty II, Kostomłoty-Laskowa, Zagnańsk, Zachełmie, Szczukowskie Górki, koło Grzegorzewic, Skała, Bolechowice, Jaźwica, Sitkówka-Nowiny, Trzuskawica-Kowala, Kowala, Kowala-Sobków, Morawica, Morawica III, Piskrzyn i Wymysłów koło Iwaniska) oraz z Kotliny Sandomierskiej (Potok Górny, na południe od Sieniawy, Pigany nad Sanem), Pogórza Śląskiego (Leszna Górna i Goleszów), Beskidu Niskiego (Ptaszkowa) i Pienin (ujście Nidziczanki do jeziora Czorsztyńskiego).

Ogólny opis introdukcji

Gatunek w Polsce obserwowany od 1988 r., po raz pierszy podany z Krainy Świętokrzyskiej w kamieniołomach Kowala-Sobków.

Najwcześniejsza introdukcja/obserwacja

w roku 1988

Sposoby transportu

  • Przypadkowe zawleczenie do Polski

Przyczyny sprowadzenia

  • Przypadkowo zawleczony – brak szczegółowych informacji

Sposoby wsiedlenia do środowiska przyrodniczego

  • Przypadkowe zawlecznie z importowanym towarem (zanieczyszczenie) lub na/w środkach transportu (pasażer na gapę)

Literatura

  • Baryła J., Bróż E., Czylok A., Michalewska A., Nikel A., Nobis A., Piwowarczyk R., Poloczek A. 2005. Typha laxmannii Lepech. the new expansive kenophyte in Poland. Distribution and taxonomy. Acta Societatis Botanicorum Poloniae 25-28. link
  • Beczała T., Chwastek E., Wika S. 2005. Nowe stanowiska chronionych i zagrożonych gatunków roślin naczyniowych na Pogórzu Cieszyńskim. New localities of protected and threatened species of vascular plants in the Cieszyn Hills. Bad. Fizjogr. nad Polską Zach., Ser. B. Biologia 54: 125-128.
  • Nowak A. 2004. The distribution of Typha laxmanii Lepech. – new kenophyte in the Opole Silesia. Opole Scientific Society Nature Journal 23-27. link
  • Tokarska-Guzik B., Dajdok Z., Zając M., Zając A., Urbisz A., Danielewicz W., Hołdyński C. 2012. Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. 1-197. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawa link

Opracowanie: Hanna Kuciel

Rodzaj organizmu: Roślina wodna

Typ: Magnoliophyta
Klasa/Gromada: Liliopsida
Rząd: Poales
Rodzina: Typhaceae