Bothriocephalus acheilognathi Yamaguti, 1934 – Bruzdogłowiec gowkongijski – Asian carp tapeworm

Informacje w bazie danych Gatunki obce w Polsce nie są prawnie wiążące. Mają one charakter naukowy.

Status

Gatunek obcy na całym obszarze, na którym występuje lub występował w Polsce

Występuje obecnie w środowisku

Rozmnaża(ł) się w środowisku

Liczebność lub/i zasięg zwiększają się

Inwazyjny gatunek obcy

Obniżenie opłacalności hodowli ryb karpiowatych.

Ogólna charakterystyka

Wygląd i biologia

Ciało o kremowobiałym kolorze składa się z główki (skoleksu) o kształcie sercowatym, z dwoma symetrycznie położonymi bruzdami przyssawkowymi i z dużej liczby członów (proglotydów). Zewnętrzna segmentacja ciała jest bardzo wyraźna. Długość ciała wynosi 15 - 33 cm; szerokość: 0,15 - 0,4 cm. Samce i samice nie różnią się wyglądem. Długość życia wynosi 2 dni. Cykl życiowy przebiega w jednym żywicielu pośrednim, którym mogą być następujące skorupiaki planktoniczne: Acanthocyclops bicuspidatus, A. vernalis, Mesocyclops crassus, M. leuckarti, M. oithonoides, Cyclops strenuus, C. abyssorum oraz w jednym z żywicieli ostatecznych, którymi są ryby karpiowate: amur (Ctenopharyngodon idella), tołpyga biała (Hypophtalmichthys mollitrix), tołpyga pstra (Aristichtys nobilis), a także inni przedstawiciele karpiowatych: Cyprinus carpio, Barbus barbus, Scardinius erythrophtalmus i Rutilus rutilus. Wydalane z odchodami ryb jaja opadają na dno zbiornika wodnego, gdzie w ciągu 3 - 5 dni (zależnie od temperatury wody) rozwijają się koracidia. Czas rozwoju koracidiów (I stadium larwalne) zależy od postaci w jakiej wydalane są jaja tego tasiemca z jelita ryby - wydalone w postaci wolnej rozwijają się w ciągu 3 godzin (przy temp. 14-24 st. C), a wydalone z dojrzałymi członami w temp. wody 24 st. C kończą rozwój w 2 dni. Obniżenie temperatury może przedłużyć czas rozwoju do 3 dni. Jaja mają grubą otoczkę z wieczkiem, a wewnątrz nich znajdują się zarodki już we wczesnym stadium rozwojowym. W temp. 25 st. C na drugi dzień po wydaleniu, onkosfera (II stadium larwalne) jest kompletnie rozwinięta; ma 3 pary haczyków i już aktywnie się porusza. Jednakże większość koracidiów pojawia się 3-go dnia od wydalenia jaj. Pływają one dzięki typowej embrioforze, która natychmiast pęcznieje.

Wpływ na rodzimą różnorodność biologiczną i na gospodarkę

Mechanizmy wpływu

• Pasożytnictwo W postaci dojrzałej pasożytuje w przewodzie pokarmowym wielu gatunków ryb słodkowodnych.

Występowanie

Mapa występowania

Pola atlasowe na mapie przedstawiają miejsca stwierdzeń gatunku, a punkty – miejsca jego introdukcji.

Informacje, które mogłyby uzupełnić mapę występowania gatunku, można przesyłać na adres ias@iop.krakow.pl

Opis rozmieszczenia

Rozmieszczenie lokalne, występuje lokalnie, głównie w "ciepłych" stawach województwa lubelskiego, w naturalnym zasięgu żywicielskich ryb roślinożernych jak: karp, amur, tołpyga biała i topłpyga pstra oraz w rybackich gospodarstwach. Prawdopodobnie występuje także w innych częściach kraju, gdzie żyją jego żywiciele, a szczególnie w stawach hodowlanych karpi. Jednakże wymaga to sprawdzenia.

Najwcześniejsza introdukcja/obserwacja

w roku 1973

Sposoby transportu

• Celowe sprowadzenie do Polski

Przyczyny sprowadzenia

• Celowo sprowadzony w celu uprawy, produkcji biomasy, hodowli, akwakultury

Sposoby wsiedlenia do środowiska przyrodniczego

• Ucieczka z uprawy lub hodowli

Literatura

• Łozińska-Gabska M. 1981. Biologia i działanie patogenne Bothriocephalus gowkongensis Yeh, 1955 i Khawia sinensis Hsu, 1935 Wiadomości Parazytologiczne 27: 685-694.
• Pańczyk J., Żelazny J. 1974. Kawioza i botriocefaloza karpi - nowe choroby pasożytnicze stwierdzone w Polsce Gosp. Ryb. 26: 10-13.
• Pojmańska T. 1997. Cestoda - Tasiemce. W: Razowski J. Wykaz zwierząt Polski. IV: 31-42. Wyd. Inst. Syst. i Ewol. Zw. PAN w Krakowie

Rodzaj organizmu: Płaziniec

Typ: Platyhelminthes
Klasa/Gromada: Cestoda
Rząd: Pseudophyllidea
Rodzina: Bothriocephalidae

Synonimy angielskie: Asian fish tapeworm; Asian tapeworm; Koi tapeworm