Aix galericulata (Linnaeus, 1758) – Mandarynka – Mandarin duck

Informacje w bazie danych Gatunki obce w Polsce nie są prawnie wiążące. Mają one charakter naukowy.

Status

Gatunek obcy na całym obszarze, na którym występuje lub występował w Polsce

Występuje obecnie w środowisku

Rozmnaża(ł) się w środowisku

Liczebność lub/i zasięg zwiększają się

Potencjalnie inwazyjny gatunek obcy

Ogólna charakterystyka

Wygląd i biologia

Mandarynka jest średniej wielkości kaczką, o długości ciała: 41-49 cm i rozpiętości skrzydeł –68 - 74 cm. Samce i samice różnią się wyglądem zwłaszcza w trakcie godów - samce w szacie godowej mają duże głowy (jakby grzywy), boki ciała pomarańczowe a dzioby czerwone. Samice mają szare upierzenie i dzioby. Pierwsza szata godowa u samców pojawia się jesienią, a następnej wiosny uzyskują dojrzałość płciową. W szacie spoczynkowej samce są upierzone tak jak samice, odróżnia je tylko czerwony dziób. Gatunek roślinożerny. Mandarynka jest gatunkiem bardzo płodnym. Jednoroczna samica składa około 5 - 7 jaj, natomiast starsze osobniki mogą ich mieć nawet 15. Pisklęta wykluwają się po miesiącu i od razu są ruchliwe i zaradne.

Siedliska w zasięgu rodzimym

Śródlądowe wody powierzchniowe (stojące lub płynące) w sąsiedztwie roślinności dającej schronienie i stanowiącej miejsca rozrodu (drzewa liściaste)

Wpływ na rodzimą różnorodność biologiczną i na gospodarkę

Siedliska w zasięgu wtórnym

Rzeki i strumienie o względnie stałym przepływie, sporadycznie w ujściach rzek; łąki wilgotne, obszary łąkowe i obszary porośnięte turzycami, trzcinami, mchami lub porostami; stawy i sadzawki w rozległych parkach; w pobliżu gospodarstw rolnych sąsiadujących z lasami liściastymi i w uprawianych lub niedawno opuszczonych terenach rolniczych i ogrodniczych

Występowanie

Okoliczności poprzedzające introdukcję do Polski

W 1900 roku Heinroth w Berlinie celowo zasiedlił ten gatunek, którego populacja utrzymywała się do 1921 roku. Ponownie w latach 70 - tych mandarynki stały się mieszkańcami parków Berlińskich, a w Szkocji i południowej części Anglii mieszkało już kilkaset par mandarynek.

Mapa występowania

Pola atlasowe na mapie przedstawiają miejsca stwierdzeń gatunku, a punkty – miejsca jego introdukcji.

Informacje, które mogłyby uzupełnić mapę występowania gatunku, można przesyłać na adres ias@iop.krakow.pl

Opis rozmieszczenia

Rozmieszczenie punktowe: do 2001 r. stwierdzona ok. 50 razy. W ostatnich latach w całym kraju. Stwierdzenia regularne i coraz liczniejsze.

Ogólny opis introdukcji

Obserwowane w naturze osobniki pochodzą z półotwartych hodowli lub populacji tych ptaków z innych krajów Europy, do których zostały introdukowane.

Najwcześniejsza introdukcja/obserwacja

około roku 1982

Sposoby transportu

• Celowe sprowadzenie do Polski

Przyczyny sprowadzenia

• Celowo sprowadzony do hodowli zwierząt towarzyszących (domowych, akwarystycznych, terrarystycznych)

Sposoby wsiedlenia do środowiska przyrodniczego

• Ucieczka lub celowe wsiedlenie z uprawy lub hodowli

Literatura

• Beaman M., Madge S. 1998. The Handbook of Bird Identification for Europe and Western Palearctic : . Christopher Helm A & C Black, Londyn link
• Hagemeijer EJM and Blair MJ (Eds) 1997. The EBCC Atlas of European Breeding Birds: Their Distribution and Abundance. : . T & A D Poyser, London link
• Zieliński P. 2007. Mandarynka Aix galericulata. W: Sikora A., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (red.) Atlas rozmieszczenia ptaków legowych Polski 1985–2004 : 530. Bogucki Wyd. Nauk., Poznan

Opracowanie: Aleksandra Pępkowska-Król, Wiesław Król

Rodzaj organizmu: Ptak

Typ: Vertebrata
Klasa/Gromada: Aves
Rząd: Anseriformes
Rodzina: Anatidae

Synonimy angielskie: Mandarin