Lucilla singleyana Pilsbry, 1890 – Krążałek gładki – Smooth coil

Informacje w bazie danych Gatunki obce w Polsce nie są prawnie wiążące. Mają one charakter naukowy.

Status

Gatunek obcy na całym obszarze, na którym występuje lub występował w Polsce

Występuje obecnie w środowisku

Rozmnaża(ł) się w środowisku

Liczebność lub/i zasięg zwiększają się

Nieinwazyjny gatunek obcy

Ogólna charakterystyka

Wygląd i biologia

Muszla spłaszczona, złożona z 4-4,5 wypukłych skrótów, z których ostatni jest niewiele szerszy od przedostatniego. Brzeg otworu ostry, bez wargi. Dołek osiowy szeroki, miseczkowaty, zajmuje około 1/3 szerokości muszli. Muszla cienka i niemal przezroczysta, barwy białawej lub żółtawo-miodowej. Powierzchnia gładka i błyszcząca, z nieznacznie zaznaczonymi liniami przyrostu, pozbawiona mikrorzeźby spiralnej. Szerokość muszli: 2 - 2,4 mm; wysokość muszli: 0,9 - 1,2 mm. Gatunek ten prowadzi ukryty, podziemny tryb życia, co w połączeniu z jego bardzo małymi rozmiarami sprawia, że żywe osobniki są dość rzadko znajdowane. Częściej można znaleźć jego puste muszle, zwłaszcza w napływkach.

Wpływ na rodzimą różnorodność biologiczną i na gospodarkę

Siedliska w zasięgu wtórnym

Ogrody botaniczne, uprawiane ogrody i parki. Stanowiska w Szwajcarii sugerują, że ślimak żyje na stanowiskach dość suchych, o podłożu wapiennym (kamienne terasy i mury winnic), w towarzystwie innych sucholubnych i stepowych gatunków.

Występowanie

Okoliczności poprzedzające introdukcję do Polski

został po raz pierwszy znaleziony w Europie w latach 40. XX wieku w Holandii, ale zidentyfikowano go dopiero kilkanaście lat później. W latach 60. i 70. był już podawany z 25 stanowisk z Holandii, Belgii, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Austrii, Szwajcarii, Hiszpanii, dawnej Czechosłowacji i Węgier. Uważano go za element północnoamerykański zawleczony do Europy, gdyż wcześniej znany był ze wschodniej części Stanów Zjednoczonych, a większość europejskich stanowisk reprezentowała środowiska synantropijne, zarówno zamknięte (szklarnie), jak i otwarte (parki, ogrody i sąsiednie łąki). Jednak już wtedy ślimaka znaleziono również w kilku miejscach sprawiających wrażenie biotopów naturalnych, a w dodatku puste muszle H. singleyanus znajdowano również w napływkach. Znalezienie jego muszli w osadach wczesnoplejstoceńskich na Słowacji nasunęło przypuszczenie, że może być elementem rodzimym w malakofaunie Europy. Żywe osobniki tego ślimaka zostały znalezione na obszarze Słowacji dopiero kilka lat temu. W Republice Czeskiej podawany jest z dwu stanowisk w otwartym terenie oraz z cieplarni ogrodu botanicznego w Pradze. W północnej części Szwajcarii znaleziono go na trzech stanowiskach, w różnych biotopach: w lesie, ogrodzie oraz na obszarze upraw rolniczych. Natomiast w Austrii został znaleziony w ruinach kilku zamków, a żyjące osobniki - w enklawie leśnej na obszarze rolniczym.

Mapa występowania

Pola atlasowe na mapie przedstawiają miejsca stwierdzeń gatunku, a punkty – miejsca jego introdukcji.

Informacje, które mogłyby uzupełnić mapę występowania gatunku, można przesyłać na adres ias@iop.krakow.pl

Opis rozmieszczenia

Rozmieszczenie punktowe: w Polsce jedyne stanowisko we Wrocławiu

Najwcześniejsza introdukcja/obserwacja

około roku 1950

Sposoby transportu

  • Przypadkowe zawleczenie do Polski

Przyczyny sprowadzenia

  • Przypadkowo zawleczony – brak szczegółowych informacji

Sposoby wsiedlenia do środowiska przyrodniczego

  • Przypadkowe zawlecznie z importowanym towarem (zanieczyszczenie) lub na/w środkach transportu (pasażer na gapę)

Literatura

  • Kerney M. P., R. A. D. Cameron, J. H. Jungbluth 1983. Die Landschnecken Nord- und Mitteleuropas Verlag Parey, Hamburg und Berlin
  • Stworzewicz M. 2011. Krążałek gładki Helicodiscus singleyanus (Pilsbry, 1890) W: Z. Głowaciński, H. Okarma, J. Pawłowski, W. Solarz (red.). Gatunki obce w faunie Polski. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków link

Rodzaj organizmu: Mięczak lądowy

Typ: Mollusca
Klasa/Gromada: Gastropoda
Rząd: Stylommatophora
Rodzina: Endodontidae

Synonimy łacińskie: Helicodiscus singleyanus Pilsbry, 1890; Helicodiscus singleyanus inermis H.B. Baker, 1929; Zonites singleyanus Pilsbry, 1889