Acanthoscelides obtectus Say 1831 – Strąkowiec fasolowy – Bean weevil

Informacje w bazie danych Gatunki obce w Polsce nie są prawnie wiążące. Mają one charakter naukowy.

Status

Gatunek obcy na całym obszarze, na którym występuje lub występował w Polsce

Występuje obecnie w środowisku

Rozmnaża(ł) się w środowisku

Liczebność lub/i zasięg utrzymuje się na stałym poziomie

Inwazyjny gatunek obcy

Ogólna charakterystyka

Wygląd i biologia

Gatunek osiągający 2,5 - 4,5 cm długości ciała. Samce i samice różnią się wyglądem – samice są większe od samców. Gatunek roślinożerny – larwy żywią się nasionami roślin strączkowych, głównie fasoli. Chrząszcze żywią się kwiatami roślin złożonych (w pomieszczeniach nie pobierają pokarmu).

Wpływ na rodzimą różnorodność biologiczną i na gospodarkę

Siedliska w zasięgu wtórnym

Grunty orne z ekstensywnie uprawianymi monokulturami - w Polsce na wszystkich uprawianych odmianach fasoli Phaseolus vulgaris. Przy braku nasion fasoli – na innych roślinach strączkowych

Występowanie

Mapa występowania

Pola atlasowe na mapie przedstawiają miejsca stwierdzeń gatunku, a punkty – miejsca jego introdukcji.

Informacje, które mogłyby uzupełnić mapę występowania gatunku, można przesyłać na adres ias@iop.krakow.pl

Opis rozmieszczenia

Po raz pierwszy stwierdzony w magazynie spożywczym w Lubiechowie na Dolnym Śląsku - 1934 r., następnie we Wrocławiu (1937) i Legnicy (1939). W 1943 r. stwierdzony w wielu miejscowościach Dolnego Śląska. W 1945 r. stwierdzony w woj. krakowskim. Ekspansja po II wojnie światowej jest związana z dostawami fasoli w ramach pomocy USA dla Europy (UNRRA). Do połowy lat 60. 20. wieku zasiedlił praktycznie całą Polskę. Wyjatek stanowią wyższe partie gór i niektóre większe kompleksy leśne.

Ogólny opis introdukcji

Pierwsze informacje o występowaniu pochodzą z magazynu spożywczego w Lubiechowie na Dolnym Śląsku - 1934 r., następnie z Wrocławia (1937) i Legnicy (1939). W 1943 r. strąkowiec stwierdzony był w wielu miejscowościach Dolnego Śląska (Śliwiński 1960, Niezgodziński 1963). W woj. krakowskim odnotowany pierwszy raz w 1945 r. Po II wojnie światowej ekspansję strąkowca fasolowego wiąże się z dostawami fasoli spożywczej dla Europy (pomoc UNRRA). Od roku 1945 rozprzestrzeniony się w całym kraju(magazyny, uprawy fasoli).

Najwcześniejsza introdukcja/obserwacja

w roku 1934

Sposoby transportu

• Celowe sprowadzenie do Polski

Przyczyny sprowadzenia

• Celowo sprowadzony w celu uprawy, produkcji biomasy, hodowli, akwakultury

Sposoby wsiedlenia do środowiska przyrodniczego

• Ucieczka z uprawy lub hodowli

Literatura

• Borowiec L. 1980. Strąkowce-Bruchidae. Klucze do oznaczania owadów Polski. 51.
• Borowiec L. 1988. Bruchidae stąkowce (Insecta:Coleoptera) Fauna Polski-Fauna Poloniae Tom 11. 225.
• Kałmuk J., Pawłowski J. 2011. Strąkowiec fasolowy Acanthoscelides obtectus (Say, 1831) W: Z. Głowaciński, H. Okarma, J. Pawłowski, W. Solarz (red.). Gatunki obce w faunie Polski. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków link
• Mapa Bioróżnorodności [online] 2015. Krajowa Sieć Informacji o Bioróżnorodności link

Rodzaj organizmu: Owad

Typ: Arthropoda
Klasa/Gromada: Insecta
Rząd: Coleoptera
Rodzina: Chrysomelidae