Melanoides tuberculatus (O.F. Müller, 1774) – Red-rim melania

Informacje w bazie danych Gatunki obce w Polsce nie są prawnie wiążące. Mają one charakter naukowy.

Status

Gatunek obcy na całym obszarze, na którym występuje lub występował w Polsce

Występuje obecnie w środowisku

Rozmnaża(ł) się w środowisku

Liczebność lub/i zasięg zwiększają się

Potencjalnie inwazyjny gatunek obcy

Jeśli gatunek zaadaptuje się do wód o naturalnej termice, to przy dużym zagęszczeniu może negatywnie oddziaływać na rodzime gatunki. Istnieje możliwość przenoszenia wraz z tym gatunkiem stadiów larwalnych pasożytów, będących zagrożeniem dla innych organizmów.

Ogólna charakterystyka

Wygląd i biologia

Muszla spiralnie skręcona, wrzecionowata, lewoskrętna, oliwkowobeżowa z brązowym paskowaniem lub kropkowaniem. Powierzchnia żeberkowana wertykalnie i horyzontalnie; szwy płytkie. Owalny brzeg otworu muszli jest połączony. Liczba skrętów 9-11. Samce i samice nie różnią się wyglądem. Gatunek detrytusożerny. Ślimak żyworodny, rozmnaża się partenogenetycznie. Osobniki o długości muszli około 10 mm mogą przystępować do rozrodu. Niska temperatura ogranicza rozwój - zazwyczaj poniżej 18 stopni Celsjusza ślimaki giną. W przyrodzie najczęściej spotykane w płytkich wolno płynących ciekach. Gatunek ten preferuje dno piaszczyste i piaszczysto-muliste, jest odporny na niedobór tlenu. Może żyć zagrzebany w osadach dennych. Zagęszczenie świderków może sięgać kilkunastu tysięcy osobników na metr kwadratowy.

Wpływ na rodzimą różnorodność biologiczną i na gospodarkę

Siedliska w zasięgu wtórnym

Ogrody botaniczne; antropogeniczne zbiorniki i cieki wodne o bardzo małym stopniu naturalności, wraz z towarzyszącymi konstrukcjami (zbiorniki podgrzewane)

Występowanie

Okoliczności poprzedzające introdukcję do Polski

Gatunek ten rozprzestrzenił się poza naturalny obszar występowania w wyniku przenoszenia przez ptactwo wodne, przez introdukcję lub zawlekanie, np. z materiałem zarybieniowym. Do chwili obecnej stwierdzono jego obecność w wielu krajach Ameryki Południowej, Środkowej, w południowych stanach USA oraz w Europie ( Hiszpania, Austria, Holandia, Francja, Niemcy, Węgry, Malta. Na nowo zajmowanych obszarach najpierw zazwyczaj zasiedla wody podgrzane, lub naturalne wody termalne. Na obszarach o łagodnym klimacie może rozprzestrzeniać się też w rzekach i zbiornikach naturalnych.

Mapa występowania

Pola atlasowe na mapie przedstawiają miejsca stwierdzeń gatunku, a punkty – miejsca jego introdukcji.

Informacje, które mogłyby uzupełnić mapę występowania gatunku, można przesyłać na adres ias@iop.krakow.pl

Najwcześniejsza introdukcja/obserwacja

około roku 2000

Sposoby transportu

  • Celowe sprowadzenie do Polski

Przyczyny sprowadzenia

  • Celowo sprowadzony w celach wędkarskich i rybackich

Sposoby wsiedlenia do środowiska przyrodniczego

  • Celowe wsiedlenie do środowiska przyrodniczego

Literatura

  • Kraszewski A. 2012. Melanoides tuberculatus (O.F. Müller, 1774). W: Z. Głowaciński, H. Okarma, J. Pawłowski, W. Solarz (red.). Gatunki obce w faunie Polski. Wyd. internetowe. Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków link
  • Maciaszek R., Marcinek D., Sosnowsk W. 2019. Alien tropical snail, the red-rimmed melania Melanoides tuberculata Müller, 1774 (Thiaridae) from artificial lake in Warsaw, Central Poland World Scientific News 132: 285-290. link
  • Maciaszek R., Sosnowski W., Wilk S. 2019. Tropical snail Melanoides tuberculata Müller, 1774 (Thiaridae) found in thermally polluted canal in Central Poland World Scientific News 122: 249-254.. link
  • Piechocki A., Wawrzyniak-Wydrowska B., Zdanowski B. 2003. Melanoides tuberculata (O.F. Müller, 1774) (Orthogastropoda: Thiaridae), a gastropod species new for the fauna of Poland. Folia Malacologica 39-41.

Rodzaj organizmu: Mięczak wodny

Typ: Mollusca
Klasa/Gromada: Gastropoda
Rząd: Neotaenioglossa
Rodzina: Thiaridae

Synonimy łacińskie: Melanoides tuberculata (O.F. Müller, 1774)

Synonimy angielskie: Red rim melania; Red rimmed melania; Red-rimmed melania