Sinanodonta woodiana (Lea, 1834) – Szczeżuja chińska – Adventive swan mussel

Informacje w bazie danych Gatunki obce w Polsce nie są prawnie wiążące. Mają one charakter naukowy.

Status

Gatunek obcy na całym obszarze, na którym występuje lub występował w Polsce

Występuje obecnie w środowisku

Rozmnaża(ł) się w środowisku

Liczebność lub/i zasięg zwiększają się

Potencjalnie inwazyjny gatunek obcy

Ogólna charakterystyka

Wygląd i biologia

Muszle dorosłych szczeżuj chińskich mają barwę brązowo-buraczkową, osobników młodocianych- oliwkowo-żółtą z licznymi promieniście rozchodzącymi się zielonkawymi i buraczkowymi pasmami. W Polsce stwierdzono, że osiągają długość: 3,15 - 16,8 cm i ciężar: 0,003 - 0,455 kg. Małże, na których dokonywano pomiarów pochodzą z kanału wód pochłodniczych Elektrowni Dolna Odra (Zachodniopomorskie). Samce i samice różnią się wyglądem – samice S. woodiana charakteryzują się większą szerokością (wypukłością) muszli oraz większymi współczynnikami wypukłości muszli niż samce. Pomiędzy samcami a samicami odnotowano różnice w tempie wzrostu przedniej i tylnej części linii zamka. Gatunek planktonożerny - filtrator. W cyklu rozwojowym S. woodiana występuje larwa (glochidium) pasożytująca na skórze, płetwach i skrzelach ryb.

Siedliska w zasięgu rodzimym

Środlądowe wody powierzchniowe

Występowanie

Mapa występowania

Pola atlasowe na mapie przedstawiają miejsca stwierdzeń gatunku, a punkty – miejsca jego introdukcji.

Informacje, które mogłyby uzupełnić mapę występowania gatunku, można przesyłać na adres ias@iop.krakow.pl

Opis rozmieszczenia

Rozmieszczenie lokalne: gatunek stwierdzony w okolicach Konina w jeziorach zasilanych podgrzanymi wodami zrzutowymi z elektrowni "Konin" i "Pątnów" (jeziora: Gosławskie, Pątnowskie, Licheńskie, Ślesińskie,Wąsosko-Mikorzyńskie oraz trzy kanały poboru.

Najwcześniejsza introdukcja/obserwacja

około roku 1980

Sposoby transportu

  • Celowe sprowadzenie do Polski

Przyczyny sprowadzenia

  • Celowo sprowadzony w celach wędkarskich i rybackich

Sposoby wsiedlenia do środowiska przyrodniczego

  • Celowe wsiedlenie do środowiska przyrodniczego

Sposób rozprzestrzeniania się po introdukcji

Gatunek jest przypadkowo rozprzestrzenianiany przez człowieka

Literatura

  • Domagała J., Łabęcka A.M., Migdalska B., Pilecka Rapacz M. 2007. Colonisation of the channels of Międzyodrze (North-western Poland) by Sinanodonta woodiana (Lea, 1834) (Bivalvia: Unionidae) Polish Journal of Natural Sciences 22: 679 - 690. link
  • Domagała J., Migdalska B., Łabęcka A.M., Pilecka-Rapacz M. 2003. Anodonta woodiana (Lea, 1834) na Pomorzu Zachodnim. Acta Biologica Uniwersytetu Szczecińskiego 10: 199-202.
  • Gąbka M., Antonowicz R., Dolata P.T. 2006. Szczeżuja chińska Sinanodonta woodiana – obcy gatunek małża w wielkopolskiej części Doliny Baryczy. Przyroda południowej Wielkopolski 3: 14-15. link
  • Gąbka M., Dolata P.T., Antonowicz R. 2007. New localities of the Chinese clam Sinanodonta woodiana (Lea, 1834) (Bivalvia, Unionidae) in the Barycz River Valley (Wielkopolska Region). Folia Malacologica 15: 71-74. link
  • Kamil Najberek, Malgorzata Strzalka, Wojciech Solarz 2011. Alien Sinanodonta woodiana (Lea, 1834) and protected Anodonta cygnea (Linnaeus, 1758) (Bivalvia: Unionidae) in the Spytkowice pond complex Folia Malacologica 19(1): 31-33. Versita link
  • Łabęcka A. 2009. Cykl płciowy zawleczonych gatunków małży Sinanodonta woodiana (Lea, 1834), Corbicula fluminea (O.F. Müller, 1774) oraz Corbicula fluminalis (O.F. Müller, 1774) (Mollusca: Bivalvia) z kanału zrzutowego wód pochłodniczych Elektrowni Dolna Odra. Rozpr. doktorska, Szczecin 1: 1-163. Katedra Zoologii Ogólnej, Uniwersytet Szczeciński
  • Mizera T., Urbańska M. 2003. Stwierdzenie Anodonta woodiana (Lea) w Sierakowskim Parku Krajobrazowym. XIX Krajowe Seminarium Malakologiczne, Słupsk : 32-32.
  • Protasov A.A., Afanasjev S. A., Sinicina O. O., Zdanowski B. 1994. Ecological disturbances in heated Konin lakes. Composition and functioning of benthic communities Archives of Polish Fisheries 2: 257-284.
  • Protasov A.A., Afanasjev S. A., zdanowski B. 1993. Naturalne systemy samooczyszczania wód jezior koninskich Komunikaty Rybackie 6: 6-9.
  • Protasov A.A., Zdanowski B., Sinicina O. O., Afanasjev S. A., Tunowski J. 1997. Structure and functioning of zooperifiton and benthos communities of the channel of heated lakes Konińskie District Archives of Polish Fisheries 5: 77-98.
  • Watters, G.T. 1997. A synthesis and review of the expanding range of the Asian freshwater mussel Anodonta woodiana (Bivalvia: Unionidae) Veliger 40: 152-156.
  • Zdanowski B. 1996. Nieznana szczeżuja (Anodonta sp.) w podgrzanych jeziorach Konińskich. XII Krajowe Seminarium Malakologiczne, Łódź : 43-43.

Opracowanie: Anna Maria Łabęcka, Katarzyna Zając

Rodzaj organizmu: Mięczak wodny

Typ: Mollusca
Klasa/Gromada: Bivalvia
Rząd: Unionoida
Rodzina: Unionidae

Synonimy łacińskie: Anodonta woodiana (Lea, 1834)

Synonimy angielskie: Chinese huge mussel