| |
| |
|
Minois dryas (Scopoli, 1763) | ||
| Rodzina | Nymphalidae Rusałkowate | |
| Rząd | Lepidoptera Motyle | |
| Gromada | Insecta Owady | |
| Typ | Arthropoda Stawonogi | |
| Status | Jeden z najbardziej zagrożonych w Polsce gatunków. Pozostał tylko na jednym naturalnym stanowisku. Prawnie chroniony. | |
| Rozmieszczenie | Zasięg gatunku obejmuje umiarkowaną strefę klimatyczną rozciągającą się od zachodniej Europy po Japonię (Buszko 1993). W Europie spotykany głównie w jej części środkowej. Nie występuje na północy i w basenie Morza Śródziemnego (Kudrna 2002). W Polsce dawniej szeroko rozprzestrzeniony; notowany na Pomorzu Zachodnim oraz w dolinie Noteci, a ponadto wykazany z pojedynczych stanowisk w okolicach Warszawy, Poznania, Wrocławia, Kielc, Krakowa i Przemyśla (Dąbrowski, Krzywicki 1982). Od kilkunastu lat utrzymuje się tylko w rezerwacie przyrody "Skołczanka" koło Krakowa, a ponadto został introdukowany w pobliskim rezerwacie "Kajasówka" (Buszko 1997b). | |
| Biotop/Siedlisko | Na północnym zachodzie Polski spotykany w środowiskach wilgotnych łąk trzęślicowych w dolinach rzek, natomiast w środkowej i południowej Polsce znajdowany w środowiskach kserotermicznych, zwłaszcza w widnych lasach liściastych na stokach pagórków. | |
| Biologia | Gatunek ma jedno pokolenie w ciągu sezonu. Motyl lata od połowy lipca do końca sierpnia. Gąsienica żyje na rozmaitych trawach Poaceae, zwłaszcza na trzęślicy modrej Molinia caerulea. | |
| Wielkość populacji w Polsce | Bliżej nieznana. Zapewne jednak nie przekracza 100 osobników na każdym z obu wymienionych stanowisk. | |
| Zagrożenia i ich przyczyny | Dla populacji żyjących w środowiskach wilgotnych łąk największym zagrożeniem jest intensyfikacja użytkowania łąk. Nie ma jednak pewności, że przyczyną wymarcia skalnika driady w zachodniej Polsce była właśnie zmiana gospodarki łąkowej. W środowiskach kserotermicznych zagrożeniem jest zarastanie otwartych miejsc roślinnością krzewiastą, jak również niska liczebność oraz izolacja istniejących populacji. | |
| Prognoza zmian populacji | Sądząc po tempie wymierania należy liczyć się ze zniknięciem gatunku w Polsce w ciągu najbliższych kilku lub kilkunastu lat. | |
| Aktualne sposoby ochrony | Gatunek jest objęty w Polsce ochroną prawną. | |
| Proponowane sposoby ochrony | Jedynym sposobem utrzymania gatunku jest kształtowanie biotopów niezbędnych dla jego przeżycia. W tym celu należy usuwać podrost krzewów, by pozostawić niewielkie polany z roślinnością murawową. Wskazane jest także podjęcie dalszych prac nad reintrodukcją i introdukcją gatunku w nadających się do tego środowiskach. | |
| Summary | The species is on the verge of extinction. It persists at only one of many natural localities known in the past; the other existing locality is the effect of introduction. In the north-eastern part of Poland its habitats were wet meadows, while in the central and southern regions it occurred in thermophilous deciduous forests. The appropriate shaping of Minois dryas breeding habitat, which is a key to its survival, may be an effective conservation method. | |
| Źródła informacji | Buszko J. 1993. Atlas motyli Polski. I. Motyle dzienne (Rhopalocera). Grupa IMAGE, Warszawa, 269 ss.  Buszko J. 1997b. Atlas rozmieszczenia motyli dziennych w Polsce (Lepidoptera: Papilionoidea, Hesperioidea) 1986-1995. Oficyna Wydawn. Turpress, Toruń, 170 ss. Dąbrowski J.S., Krzywicki M. 1982. Ginące i zagrożone gatunki motyli (Lepidoptera) w faunie Polski. Studia Naturae B, 31, 1-171. Kudrna O. 2002. The distribution Atlas of European Butterflies. Oedippus 20, 343 pp. | |
| Autor | Jarosław Buszko | |
 |  |
COPYRIGHT © IOP PAN 2004-2009 |
)
