powiększ

Siro carpathicus Rafalski, 1956

Rodzina  Sironidae  
Rząd  Opiliones  Kosarze
Gromada  Arachnida  Pajęczaki
Typ  Arthropoda  Stawonogi
   
Status  Prawdopodobnie gatunek reliktowy o najbardziej północnym zasięgu nie tylko z rodziny, ale całego podrzędu. Jego zasięg jest całkowicie oderwany od zasięgu innych gatunków z rodzaju Siro Latreille, 1796. Opisany w Polsce, znany z kilku stanowisk z Beskidów Wschodnich. Niechroniony.
   
Rozmieszczenie  Gatunek znany z czterech stanowisk w polskich Bieszczadach, Górach Słonnych i Beskidzie Niskim (Rafalski 1956, 1958, 1960, 1961, Staręga 1975); prawdopodobnie zasiedla obszar wschodniokarpacki, osiągając w Polsce północno-zachodnią granicę zasięgu. Locus typicus: Hnatowe Berdo w paśmie Połoniny Wetlińskiej (Bieszczady) (Rafalski 1961). Dotychczasowe stanowiska znajdują się na wysokości od 300-750 m n.p.m.
   
Biotop/Siedlisko  Górskie i podgórskie lasy liściaste (buczyna karpacka, grąd subkontynentalny). Żyje przede wszystkim pod głęboko tkwiącymi w ziemi kamieniami, występuje również w ziemi i ściółce. Dorosłe osobniki spotykane od początku czerwca do początku października. Gatunek wieloletni.
   
Biologia  Nieznana. Prawie na pewno, tak jak wszystkie kosarze, jest gatunkiem drapieżnym, a - ze względu na małe wymiary - odżywiać się może jedynie małymi stawonogami i, być może, skąposzczetami.
   
Wielkość populacji w Polsce  Gatunek niezwykle rzadki, znany dotychczas z 4 stanowisk w Beskidach Wschodnich. Stan liczebny populacji niemożliwy do określenia.
   
Zagrożenia i ich przyczyny  Główne zagrożenie tego gatunku sprawiać może niszczenie jego naturalnych siedlisk, a więc lasów liściastych (buczyna i grąd).
   
Prognoza zmian populacji  Brak odpowiednich danych dla stawiania prognoz dla populacji polskich.
   
Aktualne sposoby ochrony  Nie podlega ochronie gatunkowej, część znanych stanowisk chroni Bieszczadzki Park Narodowy i niektóre rezerwaty wschodniokarpackie.
   
Proponowane sposoby ochrony  Pozostać przy dotychczasowych formach ochrony rezerwatowej; gatunek ten można utrzymać jedynie poprzez zachowanie jego naturalnych siedlisk.
   
Summary  Siro carpathicus is a Carpathian species described from the Polish Eastern Carpathians (locus typicus: Hnatowe Berdo in Bieszczady Mts.), known from four localities in Poland. It lives in moss and grass, under rocks in deciduous forests. Its biology is still not known. Threatened by loss of natural habitats. One of the localities is protected in the Bieszczady NP, but species is not protected in Poland.
   
Źródła informacji  Rafalski J. 1956. Opis Siro carpathicus sp. nov. wraz z uwagami o morfologii i systematyce Cyphophthalmi (Opiliones). Spraw. Poznańskiego Tow. Przyj. Nauk, Poznań, 22: 49-52.

Rafalski J. 1958. A description of Siro carpathicus sp. n. with remarks on the morphology and systematics of the Cyphophthalmi (Opiliones). Acta zool. cracov. 2: 521-556.

Rafalski J. 1960. Kosarze - Opiliones. Katalog fauny Polski, XXXII. Instytut Zoologii PAN, 2: 29 ss.

Rafalski J. 1961. Prodromus faunae Opilionum Poloniae. Pr. Kom. Biol. Pozn. TPN, Poznań, 25: 325-372.

Staręga W. 1975. Opiliones - Kosarze (Arachnoidea). Fauna Polski t. 5, Instytut Zoologii PAN, 196 ss.

   
Autor  Czesław Błaszak
   
 

COPYRIGHT © IOP PAN 2004-2009