powiększ

Pollenia venturii Zumpt, 1956

Rodzina  Calliphoridae  Plujkowate
Rząd  Diptera  Muchówki
Gromada  Insecta  Owady
Typ  Arthropoda  Stawonogi
   
Status  Gatunek ciepłolubny, siedlisk kserotermicznych, wyjątkowo rzadki w całym swoim zasięgu. W Polsce występuje na jednym izolowanym stanowisku w dolinie dolnej Wisły. Nie objęty ochroną gatunkową.
   
Rozmieszczenie  Gatunek znany jest z pojedynczych stanowisk i nielicznych okazów we Włoszech, Francji, Niemczech, Grecji i północnego przedpola Kaukazu (Rosja, Kraj Krasnojarski). Opisywany jako "ekstremalnie rzadki" (Rognes 1992). Najbliżej granic Polski stwierdzony w okolicach Frankfurtu nad Odrą w 1933 roku (Riedel 1934). Obszar występowania tego gatunku w Polsce ogranicza się do jednego pewnego stanowiska w rezerwacie "Zbocza Płutowskie" k. Chełmna, gdzie obserwowany był w latach 1997-2002 (Szpila 2000).
   
Biotop/Siedlisko  Na obszarze Polski i Niemiec gatunek ten występuje na ciepłych, nasłonecznionych zboczach usytuowanych w strefie krawędziowej dolin dużych rzek.
   
Biologia  Imago spotykane jest od marca do września. Stadia preimaginalne i ich żywiciel są nieznane (wszystkie gatunki z rodzaju Pollenia o znanej biologii są parazytoidami Lumbricidae) (Rognes 1992).
   
Wielkość populacji w Polsce  Gatunek znany z kilkunastu okazów z jednego oderwanego i izolowanego stanowiska.
   
Zagrożenia i ich przyczyny  Głównym zagrożeniem jest zachodząca intensywnie sukcesja ekologiczna, polegająca na zarastaniu muraw kserotermicznych przez krzewy i drzewa.
   
Prognoza zmian populacji  Oczekiwany jest spadek liczebności populacji, łącznie z możliwością wymarcia w związku z gwałtownie zachodzącymi zjawiskami sukcesyjnymi. Spadek powierzchni muraw w rezerwacie "Zbocza Płutowskie" szacowany jest na od 40 do 70% w ciągu ostatnich 30 lat. Większość sąsiadujących stanowisk roślinności kserotermicznej potencjalnie możliwych do zasiedlenia przez P. venturii zanikła całkowicie w tym czasie.
   
Aktualne sposoby ochrony  Jedyne stanowisko gatunku w Polsce jest usytuowane w rezerwacie "Zbocza Płutowskie", leżącym na obszarze Parku Krajobrazowego Doliny Dolnej Wisły. W rezerwacie od kilku lat prowadzone są działania polegające na czynnej ochronie zbiorowisk murawowych (kontrolowany wypas i wycinanie krzewów).
   
Proponowane sposoby ochrony  Kontynuacja i intensyfikacja czynnej ochrony na terenie rezerwatu i innych stanowisk kserotermicznych w dolinie Wisły. Konieczne jest także wstrzymanie celowego zalesiania prowadzonego na fragmentach muraw nie objętych ochroną rezerwatową.
   
Summary  It is one of the rarest xerothermic species in Europe; in Poland known from one locality situated on the margin of the lower Vistula valley near Chełmno. The principal threat to its existence in our country is posed by quick successional changes occurring in xerothermic habitats (overgrowing with trees and shrubs). The species is not protected by law. Conservation of this dipteran should consist in active protection of its current locality and potential sites of its occurrence.
   
Źródła informacji  Riedel M.P. 1934. Die bei Frankfurt (Oder) vorkommenden Arten der Dipteren - Familie Tachinidae (einschl. Sarcophagidae). Dtsch. ent. Z. (Berlin): 252-272.

Rognes K. 1992. Revision of the cluster-flies of the Pollenia venturii species-group, with a cladistic analysis of Palaearctic species of Pollenia Robineau-Desvoidy (Diptera, Calliporidae). Ent. Scand. 23: 233-248.

Szpila K. 2000. Three species of Calliphoridae (Diptera) new to the Polish fauna. Pol. Pismo entomol. 69: 355-361.

   
Autor  Krzysztof Szpila
   
 

COPYRIGHT © IOP PAN 2004-2009