| |
| |
|
Maculinea teleius (Bergsträsser, 1779) | ||
| Rodzina | Lycaenidae Modraszkowate | |
| Rząd | Lepidoptera Motyle | |
| Gromada | Insecta Owady | |
| Typ | Arthropoda Stawonogi | |
| Status | Gatunek związany z otwartymi terenami podmokłymi, narażonymi na niekorzystne wpływy oddziaływania gospodarki rolnej. Prawnie chroniony. | |
| Rozmieszczenie | Zasięg gatunku rozciąga się od środkowo-zachodniej Europy po Japonię (Buszko 1993). W Europie główne skupienia stanowisk obejmują obszar od Francji po Polskę. Ponadto spotykany na Litwie i w Rumunii (Kudrna 2002). W Polsce występuje na wielu stanowiskach, głównie w południowej części kraju. Największe skupienie stanowisk występuje na Lubelszczyźnie oraz na Górnym i Dolnym Śląsku. Na izolowanych stanowiskach spotykany po Warszawę. Przez Polskę przebiega północna granica zasięgu gatunku (Buszko 1997b). | |
| Biotop/Siedlisko | Wilgotne łąki trzęślicowe, torfowiska niskie oraz torfowiska węglanowe. Na pogórzu zasiedla także zbocza z lokalnymi wysiękami wody. Występowanie gatunku jest zawsze uzależnione od obecności rośliny pokarmowej i odpowiedniego gatunku mrówki. | |
| Biologia | Gatunek wydaje jedno pokolenie w ciągu sezonu. Motyl pojawia się w lipcu i sierpniu, na ogół nieco wcześniej niż występujący w podobnych środowiskach modraszek nausitous. Odwiedza kwiaty wyki ptasiej Vicia cracca, sierpika barwierskiego Serratula tinctoria i krwiściągu lekarskiego Sanguisorba officinalis. Gąsienica żyje początkowo w kwiatach krwiściągu lekarskiego, potem jest adoptowana przez mrówki, najczęściej Myrmica scabrinodis, rzadziej M. rubra i M. gallieni, które przenoszą ją do mrowiska. Tam gąsienica odbywa swój dalszy rozwój żywiąc się larwami swoich gospodarzy (Ebert (ed.) 1991b). | |
| Wielkość populacji w Polsce | Bliżej nieokreślona. W ostatnim dwudziestoleciu znaleziony na przeszło 150 stanowiskach. Przeważnie na jednym stanowisku obserwuje się kilkadziesiąt osobników w ciągu dnia. | |
| Zagrożenia i ich przyczyny | Zagrożeniem dla gatunku są zarówno melioracje i związana z nimi intensyfikacja użytkowania wilgotnych łąk, jak również naturalna sukcesja, która prowadzi do zastępowania łąk zaroślami wierzbowymi, brzozowymi i olszowymi. | |
| Prognoza zmian populacji | Sytuacja populacji tego gatunku w Polsce jest względnie stabilna i wyraźnie lepsza niż w wielu krajach zachodniej Europy. Należy jednak liczyć się z tym, że wprowadzenie innego modelu rolnictwa w Polsce może spowodować szybką degradację środowisk występowania modraszka, a tym samym jego wymieranie. | |
| Aktualne sposoby ochrony | Gatunek jest w Polsce objęty ochroną prawną. | |
| Proponowane sposoby ochrony | Należy zadbać o utrzymanie środowisk na odpowiednim etapie sukcesji, który umożliwia rozwój rośliny pokarmowej gąsienic i sprzyja obecności właściwych gatunków mrówek. W tym celu należy ograniczyć koszenie łąk do jednego razu w ciągu roku, najlepiej w sierpniu, oraz usuwać nadmiernie rozrastające się krzewy. | |
| Summary | The species is common in the southern part of Poland. It occurs in the environment of wet meadows. It is now not threatened but in future, intensification of agriculture may contribute to the deterioration of its biotopes, and the same to its decline. The maintenance of meadows in a state enabling the existence of this butterfly requires late mowing once a year and removal of brushwood. It is protected by law in Poland. | |
| Źródła informacji | Buszko J. 1993. Atlas motyli Polski. I. Motyle dzienne (Rhopalocera). Grupa IMAGE, Warszawa, 269 ss.  Buszko J. 1997b. Atlas rozmieszczenia motyli dziennych w Polsce (Lepidoptera: Papilionoidea, Hesperioidea) 1986-1995. Oficyna Wydawn. Turpress, Toruń, 170 ss. Ebert G. (ed.) 1991b. Die Schmetterlinge Baden Württembergs, Band 2, Tagfalter II. E. Ulmer, Stuttgart, 535 ss. Kudrna O. 2002. The distribution Atlas of European Butterflies. Oedippus 20, 343 pp. | |
| Autor | Jarosław Buszko | |
 |  |
COPYRIGHT © IOP PAN 2004-2009 |
)
