powiększ

Raphidia ulrike Aspöck, 1964
Wielbłądka
Snake-fly

Rodzina  Raphidiidae  
Rząd  Raphidioptera  Wielbłądki
Gromada  Insecta  Owady
Typ  Arthropoda  Stawonogi
   
Status  Bardzo lokalny, rzadki i ciepłolubny gatunek o niewielkim zasięgu występowania. W Polsce osiąga północną granicę występowania, dotychczas wykazany jedynie z trzech stanowisk w Pieninach. Nie podlega ochronie gatunkowej.
   
Rozmieszczenie  Występuje w niższych położeniach górskich i podgórskich; stwierdzany maksymalnie na wys. 700 m n.p.m. (Aspöck, Aspöck, Rauch 1991). Notowany (jedynie nielicznie) w Austrii, na Słowacji, Węgrzech, w Rumunii i we Włoszech (Aspöck, Hölzel, Aspöck 2001). W Polsce stwierdzony w latach 1997-1999 tylko w Pieninach na kilku stanowiskach: Sromowce Niżne, Facimiech i Macelowa (Dobosz, Werstak, Czechowska - w przygot.).
   
Biotop/Siedlisko  Larwy rozwijające się pod korą drzew stwierdzano dotychczas na sośnie i dębie. Formy dojrzałe łowiono najczęściej na dębach w prześwietlonych borach mieszanych oraz w ciepłych świetlistych dąbrowach (Aspöck, Aspöck, Rauch 1991), w Polsce - na sośnie, świerku, lipie i buku (Dobosz, Werstak, Czechowska - w przygot.).
   
Biologia  Poznana fragmentarycznie. Dorosłe owady pojawiają się od kwietnia do lipca. Cały cykl rozwojowy w warunkach naturalnych trwa najczęściej dwa lata. Zimują larwy (Aspöck, Aspöck, Rauch 1991).
   
Wielkość populacji w Polsce  Gatunek w Polsce występuje najprawdopodobniej jedynie w Pieninach, na co wskazują nie tylko dotychczasowe znaleziska, ale i jego preferencje siedliskowe przytaczane w literaturze. Populacja pienińska najprawdopodobniej jest bardzo nieliczna, lecz raczej stabilna.
   
Zagrożenia i ich przyczyny  Zagrożeniem dla populacji tego gatunku może być jedynie nieprawidłowo prowadzona gospodarka leśna w ciepłych i prześwietlonych lasach i borach Pienin. Z uwagi na to, iż stanowiska Raphidia ulrike znajdują się na terenie parku narodowego, nie ma bezpośrednich zagrożeń związanych z ewentualnymi przeobrażeniami siedlisk leśnych owada. Potencjalnie dużym zagrożeniem mogą okazać się natomiast zmiany w mikro- i mezoklimacie Pienin związane z istnieniem zapory czorsztyńskiej na Dunajcu.
   
Prognoza zmian populacji  Przy zachowaniu obecnego stanu zbiorowisk leśnych i borowych Pienin populacja wielbłądki nie powinna ulegać większym wahaniom.
   
Aktualne sposoby ochrony  Nie podlega ochronie gatunkowej, ale polskie stanowiska chroni Pieniński Park Narodowy.
   
Proponowane sposoby ochrony  Pozostać przy dotychczasowych. Dodatkowo proponuje się natomiast monitorowanie pienińskich stanowisk tego gatunku, aby móc lepiej poznać stan populacji i zagrożenie tych stanowisk.
   
Summary  A very rare species, with a small area of occurrence in Poland, found only in the Pieniny Mountains. It seems that there are no direct threats to the local population of the species, as its localities are situated in the Pieniny National Park. Potential threats are connected with possible changes in the local climate due to the dam reservoir construction on the Dunajec River. Not protected.
   
Źródła informacji  Aspöck H., Aspöck U., Rauch H. 1991. Die Raphidiopteren der Erde. Eine monographische Darstellung der Systematik, ökologie und Chorologie der rezenten Raphidiopteren der Erde, mit einer zusammenfassenden übersicht der fossilen Raphidiopteren (Insecta: Neuropteroidea). Goecke & Evers, Krefeld

Aspöck H., Hölzel H., Aspöck U. 2001. Kommentierter Katalog der Neuropterida (Insecta: Raphidioptera, Megaloptera, Neuroptera) der Westpaläarktis. Denisia 2: 1-606.

Dobosz R., Werstak K., Czechowska W. (w przygot.). Wielbłądki (Neuropteroidea: Raphidioptera) Pienin. (msc.).

   
Autor  Roland Dobosz
   
 

COPYRIGHT © IOP PAN 2004-2009