powiększ

Truncatellina claustralis (Gredler, 1856)
Poczwarówka zębata

Rodzina  Vertiginidae  Poczwarówkowate
Rząd  Stylommatophora  Trzonkooczne
Gromada  Gastropoda  Ślimaki (Brzuchonogi)
Typ  Mollusca  Mięczaki
   
Status  Gatunek śródziemnomorski, z dwoma wyspowymi stanowiskami w Polsce. Chroniony.
   
Rozmieszczenie  Zasięg tego gatunku obejmuje część południowej Europy po Krym, jednak jest nieciągły z dużymi przerwami. Izolowane stanowiska ma w północnych Alpach, Czechach i Słowacji (Riedel 1988). W Polsce znaleziono Truncatellina claustralis w okolicach Ojcowa (Pokryszko 1990, Riedel 1988, Urbański 1947a), gdzie później nie udało się potwierdzić jej występowania, oraz na Wzgórzu Wawelskim w Krakowie (Alexandrowicz 1988a).
   
Biotop/Siedlisko  Gatunek ksero- i termofilny, związany z podłożem bogatym w wapń. Zamieszkuje suche, nasłonecznione wzgórza wapienne, rumowiska wapienne, a we wschodniej części zasięgu także suche, świetliste lasy liściaste (Pokryszko 1990, Riedel 1988). Na jednym z dwóch polskich stanowisk żyje na nasłonecznionych półkach skały wapiennej (Urbański 1947a), na drugim - na starym murku częściowo pokrytym roślinnością (Alexandrowicz 1988a).
   
Biologia  Nieznana.
   
Wielkość populacji w Polsce  Na obu stanowiskach występuje bardzo nielicznie; powierzchnia jednego wynosi kilkadziesiąt, drugiego kilka metrów kwadratowych. Stanowisko na wzgórzu Wawelskim może już nie istnieć, bądź też ma charakter efemeryczny. Znalezione tam okazy mogły być wynikiem przypadkowego zawleczenia z materiałem budowlanym (wapień).
   
Zagrożenia i ich przyczyny  Oba stanowiska ze względu na swą małą powierzchnię zagrożone są przez wysokie prawdopodobieństwo wydarzeń losowych. Stanowisko na Wzgórzu Wawelskim zagrożone jest w znacznie większym stopniu, gdyż może ulec zniszczeniu przy pracach renowacyjnych czy porządkowych.
   
Prognoza zmian populacji  Zaistnienie czynników wymienionych jako zagrożenia może spowodować zniknięcie populacji.
   
Aktualne sposoby ochrony  Podlega ochronie gatunkowej, a stanowisko koło Ojcowa znajduje się na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego.
   
Proponowane sposoby ochrony  Zachowanie dotychczasowych.
   
Summary  The species has only two localities in Poland; one of them is probably of ephemeral character. The other site (Ojców) is within a national park. The species is legally protected. The population, limited to an area of several dozen square metres, is threatened by random events.
   
Źródła informacji  Alexandrowicz S.W. 1988a. Malacofauna of the Wawel Hill in Cracow. Folia malacol. 2: 29-51.

Pokryszko B.M. 1990. The Vertiginidae of Poland (Gastropoda: Pulmonata: Pupilloidea) - a systematic monograph. Ann. Zool. 48: 133-257.

Riedel A. 1988. Ślimaki lądowe Gastropoda terrestria. Katalog fauny Polski. XXXVI. PWN, Warszawa, 316 ss +1 mapa.

Urbański J. 1947a. Truncatellina claustralis (Gredl.) 1856 (Moll., Pulm., Vertiginidae) na Podolu. Ann. UMCS (Lublin), 1: 171-182.

   
Autor  Beata M. Pokryszko
   
 

COPYRIGHT © IOP PAN 2004-2009