| |
| |
|
Maculinea arion (Linnaeus, 1758) | ||
| Rodzina | Lycaenidae Modraszkowate | |
| Rząd | Lepidoptera Motyle | |
| Gromada | Insecta Owady | |
| Typ | Arthropoda Stawonogi | |
| Status | Gatunek związany z ciepłolubnymi murawami i pastwiskami, szybko znikający na obszarze Polski. Prawnie chroniony. | |
| Rozmieszczenie | Zasięg gatunku rozciąga się od zachodniej Europy po Japonię (Buszko 1993). W Europie występuje głównie w południowo-zachodniej części kontynentu, ale także w południowej Szwecji, Finlandii i krajach nadbałtyckich (Kudrna 2002). W Polsce dawniej spotykany na całym obszarze (Romaniszyn, Schille 1929, Speiser 1903, Urbahn, Urbahn 1939, Wolf 1928), jednak w ostatnim dwudziestoleciu stwierdzono jego występowanie tylko we wschodniej części kraju (Buszko 1997b). | |
| Biotop/Siedlisko | Suche śródleśne łąki w borach sosnowych, przydroża, przytorza, pastwiska, nasłonecznione stoki w niskich górach. | |
| Biologia | Gatunek pojawia się w jednym pokoleniu w ciągu roku. Motyl lata od końca czerwca do początku sierpnia. Gąsienica żyje początkowo na różnych gatunkach macierzanki Thymus spp. oraz na lebiodce pospolitej Origanum vulgare. Potem przenoszona jest przez mrówki z gatunku Myrmica sabuleti do ich mrowisk, gdzie żywi się larwami mrówek (Ebert (ed.) 1991b). | |
| Wielkość populacji w Polsce | Trudna do określenia. Ostatnio widywano tylko pojedyncze osobniki. | |
| Zagrożenia i ich przyczyny | Przyczyny szybkiego wymierania gatunku na terenie Polski nie są dokładnie poznane. Prawdopodobnie jest to skutek ogólnej eutrofizacji środowiska oraz przebudowy składu gatunkowego wielu zbiorowisk roślinnych, wynikający z zaniechania wypasu na obrzeżach lasów oraz zarastania polan w lasach. | |
| Prognoza zmian populacji | Wnioskując na podstawie obecnych tendencji wymierania, można stwierdzić, że gatunek może zniknąć z terenu Polski w ciągu najbliższych kilku lub kilkunastu lat. | |
| Aktualne sposoby ochrony | Gatunek jest objęty w Polsce ochroną prawną. | |
| Proponowane sposoby ochrony | Najlepszym sposobem zachowania gatunku w faunie Polski jest ochrona i kształtowanie jego siedlisk lęgowych. Dotyczy to przede wszystkim powstrzymywania sukcesji wysokiej roślinności zielnej na skrajach lasu poprzez wykaszanie lub wypas zwierząt domowych. | |
| Summary | The species is threatened with extinction in Poland. During the last decades it has become extinct in half of the country area. It occurs in dry meadows in pine forests, at roadsides and along railways, in pastures and on sunlit slopes in low mountains. Maculinea arion is threatened due to increasing eutrophication of its breeding habitats and overgrowing of habitats as the result of natural succession. It is recommended that the breeding habitats of M. arion should be maintained in a state enabling its development. It is protected by law in Poland. | |
| Źródła informacji | Buszko J. 1993. Atlas motyli Polski. I. Motyle dzienne (Rhopalocera). Grupa IMAGE, Warszawa, 269 ss.  Buszko J. 1997b. Atlas rozmieszczenia motyli dziennych w Polsce (Lepidoptera: Papilionoidea, Hesperioidea) 1986-1995. Oficyna Wydawn. Turpress, Toruń, 170 ss. Ebert G. (ed.) 1991b. Die Schmetterlinge Baden Württembergs, Band 2, Tagfalter II. E. Ulmer, Stuttgart, 535 ss. Kudrna O. 2002. The distribution Atlas of European Butterflies. Oedippus 20, 343 pp. Romaniszyn J., Schille F. 1929. Fauna motyli Polski. I. Prace monogr. Kom. Fizjogr. 6: 1-552. Speiser P. 1903. Die Schmetterlingsfauna der Provinzen Ost- und Westpreussen. Beitr. Naturk. Preuss., Königsberg 9: 1-148. Urbahn E., Urbahn H. 1939. Die Schmetterlinge Pommerns mit einem vergleichenden Überblick über den Ostseeraum. Stt. Ent. Ztg., Stettin, 100: 185-826. Wolf P. 1928. Die Großschmetterlinge Schlesiens. Teil 2. Auf Veranlassung des Vereins für schlesische Insektenkunde zu Breslau. Karl Vater, Breslau: 333 ss. | |
| Autor | Jarosław Buszko | |
 |  |
COPYRIGHT © IOP PAN 2004-2009 |
)
