powiększ

Chrysopa dasyptera McLachlan, 1872
Złotook
Green Lacewing

Rodzina  Chrysopidae  
Rząd  Neuroptera  Siatkoskrzydłe (sieciarki)
Gromada  Insecta  Owady
Typ  Arthropoda  Stawonogi
   
Status  Nadzwyczaj rzadki gatunek związany z lasami o charakterze pierwotnym, współcześnie podawany jedynie z nielicznych stanowisk w Rosji i Finlandii, oraz z Puszczy Białowieskiej, gdzie podlega ochronie rezerwatowej.
   
Rozmieszczenie  Gatunek opisany na podstawie osobników z Turkiestanu, uznawany za syberyjski (Aspöck, Aspöck, Hölzel 1980), lecz współcześnie jego areał występowania ograniczony jest do stosunkowo niewielkiego obszaru w Europie, gdzie notowany był w południowej Finlandii i okolicach Sankt Petersburga w Rosji. W Polsce stwierdzony niedawno w Puszczy Białowieskiej; stanowisko to przesuwa granicę zasięgu złotooka o 1000 km na południowy-zachód (Dobosz 1996).
   
Biotop/Siedlisko  Dotychczasowe stanowiska na niżu położone były w rejonach nadmorskich. Z literatury wynika, że jest to gatunek ściśle związany z pierwotnymi puszczańskimi siedliskami, co potwierdza stanowisko w Białowieskim Parku Narodowym.
   
Biologia  Nieznana.
   
Wielkość populacji w Polsce  Niemożliwa do liczbowego oszacowania. Populacja jest tak nieliczna, że gatunek odławia się skrajnie rzadko.
   
Zagrożenia i ich przyczyny  Prawdopodobnie najważniejszym czynnikiem limitującym gatunek jest ubytek podstawowych siedlisk, jakimi są lasy o charakterze puszczańskim. W przypadku stanowiska polskiego czynnik ten zapewne nie stwarza zagrożeń, jako że chroni je Białowieski Park Narodowy i rezerwaty ścisłe.
   
Prognoza zmian populacji  Białowieskie stanowisko jest najprawdopodobniej nieduże i izolowane, toteż każda nagła zmiana siedliskowa - mimo ścisłej ochrony rezerwatowej - może doprowadzić do zaniku tej lokalnej populacji.
   
Aktualne sposoby ochrony  Nie podlega ochronie gatunkowej, jednak stanowisko białowieskie zabezpiecza Białowieski Park Narodowy.
   
Proponowane sposoby ochrony  Zachowywać dotychczasowe, położyć jednakże większy nacisk na ochronę innych krajowych terenów puszczańskich.
   
Summary  It is the rarest species of Chrysopidae, connected with primeval forests; in Poland found only in the Białowieża Forest. The local population is most probably very small and isolated, and due to this it may be easily destroyed. The locality is protected in the Białowieża National Park, but the species itself is not protected.
   
Źródła informacji  Aspöck H., Aspöck U., Hölzel H. 1980. Die Neuropteren Europas. Bd. I, II. Krefeld: 495 + 355 ss.

Dobosz R. 1996. Two species of lacewings (Neuropteroidea) from Białowieża Primaeval Forest new to the fauna of Poland. Acta entomol. siles. 4, 1-2: 19-23.

   
Autor  Roland Dobosz
   
 

COPYRIGHT © IOP PAN 2004-2009