powiększ

Macrogastra badia (C. Pfeiffer, 1828)
Świdrzyk kasztanowaty

Rodzina  Clausiliidae  Świdrzykowate
Rząd  Stylommatophora  Trzonkooczne
Gromada  Gastropoda  Ślimaki (Brzuchonogi)
Typ  Mollusca  Mięczaki
   
Status  Gatunek wschodnioalpejski, mający izolowane stanowiska w Czechach i maleńkim skrawku polskich Sudetów, w rejonie Kłodzka. Niechroniony.
   
Rozmieszczenie  Występuje w zwartym zasięgu na niewielkim obszarze Wschodnich Alp (w Bawarii i Austrii) i w czeskiej Szumawie; prócz tego rozrzucone, reliktowe stanowiska utrzymuje także na południowych stokach Gór Orlickich na obszarze Czech (Wiktor 1964, 2004). W Polsce ma zaledwie kilka izolowanych od siebie stanowisk w Górach Orlickich, to znaczy w południowej części Ziemi Kłodzkiej (okolice Zieleńca, wsi Graniczna), w dolinie Darnkowskiego Potoku w Górach Stołowych oraz koło Gniewoszowa niedaleko Bystrzycy Kłodzkiej (Wiktor 1964, 2004). Stanowiska w Polsce prawdopodobnie są resztką niegdysiejszego szerszego zasięgu. Ślimak ten przekroczył grzbiet Sudetów docierając do Polski, później wycofał się, a obecne jego stanowiska są wyspami, będącymi pozostałością dawnego zasięgu. Należy tego ślimaka uznać za relikt polodowcowy.
   
Biotop/Siedlisko  Występuje w lasach liściastych, w ściółce, na patykach, pod odstającą korą, na pniakach i omszonych skałach. W Polsce w wielogatunkowych lasach liściastych, głównie z udziałem buka, a zwłaszcza jarzębiny. Szczególnie chętnie żyje na martwych pniach jarzębiny.
   
Biologia  Nieznana.
   
Wielkość populacji w Polsce  Na wszystkich stanowiskach w Polsce występuje w bardzo małych populacjach i na bardzo niewielkich (rzędu 1 ha) powierzchniach.
   
Zagrożenia i ich przyczyny  Przekształcenie poprzez wyrąb lub odsłonięcie zacienionych małych obszarów, gdzie zachowały się bogate w runo, wielogatunkowe fragmenty lasów o małym stopniu zniszczenia.
   
Aktualne sposoby ochrony  Podlega ochronie gatunkowej.
   
Proponowane sposoby ochrony  Zachowanie fragmentów zespołów roślinnych w miejscu występowania tego ślimaka przez utworzenie tam rezerwatów lub innego typu obszarów chronionych.
   
Summary  A species occurs in a very small area within the Eastern Sudetes (Ziemia Kłodzka) on the border with the Czech Republic, where it has isolated, insular, relict localities. These are probably remnants of the former, now fragmented, distribution range, which have no connection with the continuous East-Alpine portion of the range. Protected by law.
   
Źródła informacji  Wiktor A. 1964. Mięczaki Ziemi Kłodzkiej i gór przyległych. Studium faunistyczno-zoogeograficzne. Poznańskie Tow. Przyj. Nauk (Mat.-Przyr. Prace Kom. Biol.) XXIX (1): 1-129 + 2 tabl.

Wiktor A. 2004. Ślimaki lądowe Polski. Wydawnictwo MANTIS, Olsztyn, 302 ss., 197 ryc., 175 map + 4 barwne tablice.

   
Autor  Andrzej Wiktor
   
 

COPYRIGHT © IOP PAN 2004-2009