powiększ

Pseudanodonta complanata (Rossmässler, 1835)
Compressed River Mussel
Szczeżuja spłaszczona

Familia  Unionidae
Ordo  Unionoida
Classis  Bivalvia
Typus  Mollusca
   
Summary  Pseudanodonta complanata is an endangered freshwater mussel. Until recently it occurred rather commonly in the rivers and lakes of Poland, though always in rather small numbers. In Poland it is found in the central and lower sections of lowland and upland rivers, and in lakes; not found in mountain waters. Its populations are small, isolated and scattered. P. complanata is declining in Poland and in the whole of its range. Included in the IUCN Red List. It is difficult to assess the size of its Polish population. The principal threat to the species is degradation of its habitat due to water pollution and eutrophication, regulation of rivers and hydrotechnical constructions. The species is protected by law.
  
   
Literature  Abraszewska-Kowalczyk A. 1996. Uwagi o występowaniu małży skójkowatych (Bivalvia, Unionidae) w rzece Pilicy. XII Krajowe Seminarium Malakologiczne, 25-27 kwietnia1996, Łódź: 3.

Abraszewska-Kowalczyk A. 2002a. Mięczaki. W: Świat zwierząt Brudzeńskiego Parku krajobrazowego. A. Abraszewska-Kowalczyk, J.K. Kowalczyk, J. Hejduk, M. Przybylski, W. Tuszewicki. Mantis, Olsztyn: 40-44.

Abraszewska-Kowalczyk A. 2002b. Małże skójkowate (Bivalvia, Unionidae) dorzecza Pilicy. Folia malacol. 10 (3): 92-174.

Aldridge D.C. 1999. The impacts of dredging and weed cutting on a population of freshwater mussels (Bivalvia: Unionidae). Biol. Conserv. 95, 3: 247-257.

Aldridge D.C. 2000. The morphology, growth and reproduction of Unionidae (Bivalvia) in a fenland waterway. J. Mollus. Stud. 65: 47-60.

Baker R., Clarke K., Howlett D. 1998. A survey of Pseudanodonta complanata Rossmäller in Norfolk. English Nature Research, Report Number 293.

Berger L. 1960. Badania nad mięczakami (Mollusca) Pojezierza Mazurskiego. Bad. Fizjogr. Pol. Zach. 4: 7-49.

Berger L. 1962. Uwagi o rozmieszczeniu małżów Sphaeridae w Krutyni na Pojezierzu Mazurskim. Fragm. faun. 10: 1-9.

Boettger C.R. 1926c. Untersuchungen über die Entstehung eines Faunenbildes. Zur Zoogeographie der Weichtiere Schlesiens. Zt. Morph. Oekol. d. Tiere 6: 333-414.

Borsuk S., Dysarz R., Jarmołkowicz S., Gorbacz W., Stachowiak M. 1998. Plan ochrony Wdeckiego Parku Krajobrazowego. Operat szczegółowy. Ochrona fauny. Fundacja Centrum Badań i Ochrony Środowiska Człowieka, Bydgoszcz (msc.).

Dyduch A., Falniowski A. 1979. Mięczaki Jez. Gardno i konieczność ich ochrony. Ochr. Przyr. 42: 151-182.

Dyduch-Falniowska A. 1989. Threats to the bivalves of the Unionidae family and their habitat preferences in the waters of Poland. In: The problems of the plant and animal species protection. Z. Głowaciński, S. Michalik (eds.). International Scientific Seminar CMEA/IUCN, 24-26 October 1989. Kraków-Zakopane: 65-70.

Dyduch-Falniowska A. 1992a. Małże Bivalvia. W: Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. Z. Głowaciński (red.). ZOP i ZN PAN, Kraków: 25-30.

Dyduch-Falniowska A., Pokryszko B. 2001. Phyllum (typ): Mollusca - mięczaki. W: Katalog fauny Puszczy Białowieskiej. M. Gutowski, B. Jaroszewicz (red.). Inst. Badawczy Leśnictwa, Warszawa: 42-46.

Ellis A.E. 1978. British freshwater bivalve mollusca. The Linnean Society of London. Academic Press, London, New York, San Francisco, 109 pp., 39 figs., XV pl.

Giziński A., Tronowska I., Widuto J. 1968. The Bottom Fauna of Lake Jeziorak (Southern Part) and the Lake Płaskie. Zesz. Nauk. Uniw. M. Kopernika w Toruniu. Nauki mat.-przyr. 18, Pr. St. Limn. 3: 11-28.

Haas F. 1969. Superfamilia Unionacea. Das Tierreich, 88. Berlin, X + 633 ss.

Hilbert R. 1912. Die Molluskenfauna des Spirdingsees. Arch. Naturg. 78A: 87-93.

Hilbert R. 1913. Die Molluskenfauna des Kruttinnflusses, Kr. Sensburg, Ostpr. Arch. Naturg., 79A: 91-96.

Hilton-Taylor C. (compiler) 2000. 2000 IUCN Red List of Threatened Species. IUCN, Gland, Switzerland and Cambridge, UK: XVIII + 61pp.

Hüby B., Wächtler K. 1989. Life cycle and host - fish spectrum of Pseudanodonta complanata. Abstracts of the Tenth Int. Malacol. Congr., Tübingen, 107 pp.

Janssen A.W. 1980. Report on some samples of land- and freshwater molluscs collected during geographical fieldwork in Poland and Hungary in 1979. Repport of Rijksmuseum van Geologie en Mineralogie. Leiden, 68, 17 pp.

Jurkiewicz E. 1977. Mięczaki (Mollusca) drobnych zbiorników i cieków Puszczy Białowieskiej i Puszczy Niepołomickiej. (msc.)

Jurkiewicz-Karnkowska E. 1989. Occurence of mollusc in the littoral zone of the Zegrzyński Reservoir and pre-mouth and mouth zones of supplying rivers. Ekol. pol. 37: 319-336.

Jurkiewicz-Karnkowska E. 1998. Long-term changes in mollusc communities in shallow biotopes of a lowland reservoir (Zegrzynski reservoir, central Poland). Pol. J. Ecol. 46, 1: 43-63.

Jurkiewicz-Karnkowska E. 2001. Zbiornik Zegrzyński jako jeden z ważniejszych obszarów dla ochrony różnorodności biologicznej na Mazowszu. W: Strategia ochrony fauny na Nizinie Mazowieckiej. H. Kot, A. Dombrowski (red.). Mazowieckie Towarzystwo Ochrony Fauny, Siedlce, 159-168.

Kołodziejczyk A. 1994. Mięczaki słodkowodne Suwalskiego Parku Krajobrazowego. W: Jeziora Suwalskiego Parku Krajobrazowego. A. Hillbricht-Ilkowska, R.J. Wiśniewski (red.). Zeszyty Naukowe Komitetu Naukowego "Człowiek i Środowisko" 7: 243-265.

Koralewska-Batura E. 1992. Mięczaki (Mollusca) Wielkopolski. Wyd. Naukowe UAM, Seria Zoologia, Poznań, 18: 1-41.

Kraszewski A., Zdanowski B. 2001. The distribution and abundance of the Chinese mussel Anodonta woodiana (Lea, 1834) in the Heated Konin lakes. Arch. Pol. Fish. 9, 2: 253-265.

Krzysztofiak L. 2003. Zwierzęta chronione. Wigierski Park Narodowy, KAJA Suwałki (http://www.wigry.win.pl/fauna/index_pl.htm)

Lewandowski K. 1990. Unionidae of Szeszupa river and the lakes along its course in Suwalski Landscape Park. Ekol. pol. 23: 317-334.

Lewandowski K. 1991. Long-term changes in the fauna of family Unionidae bivalves in the Mikołajskie Lake. Ekol. pol. 39, 2: 265-272.

Lewandowski K., Stańczykowska A. 1975. The occurrence and role of bivalves of the family Unionidae in Mikołajskie Lake. Ekol. pol. 23: 317-334.

Mazaraki M. 1979. Ślimaki i małże Ziemi Chrzanowskiej zebrane w latach 1969-1976. Studia Ośr. Dok. Fizjograf. PAN 7: 165-177.

Müller E. 1910. Beiträge zur Molluskenfauna der Provinz Posen. Ztschr. d. Naturwiss. Abt. d. Natw. Vereins in Posen, 17: 43-50.

Pax F. 1921b. Die Tierwelt Schlesiens. Fischer-Verlag, Jena, VIII + 342 ss.

Piechocki A. 1969. Obserwacje biologiczne nad małżami z rodziny Unionidae w rzece Grabi. Acta hydrobiol. 11, 1: 57-67.

Piechocki A. 1972. Materiały do poznania mięczaków (Mollusca) rzeki Pasłęki. Fragm. faun. 18: 121-139.

Piechocki A. 1981. Współczesne i subfosylne mięczaki (Mollusca) Gór Świętokrzyskich. Rozprawa habilitacyjna, Acta Univ. Lodz., 177 ss.

Piechocki A., Dyduch-Falniowska A. 1993. Mięczaki (Mollusca). Małże (Bivalvia). W: Fauna Słodkowodna Polski, z. 7A, Polskie Towarzystwo Hydrobiologiczne. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, 200 ss.

Piechocki A., Świć A. 1996. Biologia rozrodu i ekologia małży skójkowatych (Bivalvia, Unionidae) w środkowym biegu Pilicy. XII Krajowe Seminarium Malakologiczne Łódź 2527 kwietnia 1996. UŁ, Łodź.

Piotrowski S. 1999. Analiza jakościowo-ilościowa mięczaków słodkowodnych z obszaru Roztoki Odrzańskiej i Domiąży (estuarium Odry). Quantitive and a qualitive analysis of fresh water molluscs from the territory of Roztoka Odrzańska and Domiąża (the Odra river estuary). Przegl. geol. 2: 168-170.

Piotrowski S. 2000. Mięczaki eustarium Odry - wyniki dotychczasowych badań. XVI Krajowe Seminarium Malakologiczne, Hel, 20-22 września 2000, SMP, IO UG, OGM PIG, Gdańsk: 48-51.

Poliński W., Demel K. 1921. Notatki z wycieczki zoologicznej na jeziora kujawskie. Pam. Fizyogr. Zoologia (Warszawa) 26: 1-9.

Schöll F., Błachuta J., Sonnenburg F., Sonntag H., Soldán P. (Grupa Robocza "Ekologia"). 2003. Makrozoobentos Odry 1998-2001. Międzynarodowa Komisja Ochrony Odry przed Zanieczyszczeniem, Wrocław, 49 ss.

Serafiński W., Michalik-Kucharz A., Strzelec M. 2001. W: Czerwona lista mięczaków słodkowodnych (Gastropoda i Bivalvia) Górnego Śląska. J.B. Parusel (red.) Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, Raporty i opinie 5: 37-46.

Serafiński W., Strzelec M., Krodkiewska M., Michalik-Kucharz A. 1999. Małże (Bivalvia) Górnego Śląska. I. Wyniki badań faunistycznych. Kształtowanie środowiska geograficznego i ochrona przyrody na obszarach zurbanizowanych i uprzemysłowionych. UŚ, Katowice-Sosnowiec, 28: 5-13.

Stańczykowska A., Lewandowski K., Ejsmont-Karabin J. 1983. Biotic structure and processes in the lake system of River Jorka watershed (Masurian Lakeland, Poland). IX Occurrence and distribution of molluscs with special consideration to Dreissena polymorpha (Pall.). Ekol. pol. 31: 761-780.

Świerczyński M. 2001. Występowanie małży z rodziny Unionidae w jeziorach Pomorza Zachodniego. XVII Krajowe Seminarium Malakologiczne Ojców 30 V-1 VI 2001, ISEZ PAN, Kraków: 53.

Urbański J. 1933. Beiträge zur Kenntnis der Molluskenfauna der Wojewodschaft Poznań. I. Fragm. faun. Mus. Zool. Pol. 2: 63-95.

Urbański J. 1938. Materiały do fauny mięczaków województwa poznańskiego. Fragm. faun. Mus. Zool. Pol. 3, 22: 439-484.

Urbański J. 1957. Krajowe ślimaki i małże. Klucz do oznaczania wszystkich gatunków dotąd w Polsce wykrytych. PZWS, Warszawa, 247 ss.

Zając K. 2002. Małże rzeki Nidy. XVIII Krajowe Seminarium Malakologiczne, Szczecin-Lubin 24-26 kwietnia 2002. Zakł. Paleooceanologii Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin: 50-51.

Zając K., Zając T. 1999. Fauna Parków Krajobrazowych Ponidzia. Zarząd Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych w Kielcach, 60 ss.

Žhadin V.I. 1952. Molljuski presnych i solonovatych vod SSSR. Opred. po faunie SSSR, Moskva-Leningrad, 46: 1-376.

   
Author  Katarzyna Zając
   
 

COPYRIGHT © INC PAS 2004-2009